Besproken in mijn blog van 10 december j.l de op handen zijnde regelgeving voor een belplicht voor ambtenaren: Na een telefonisch gesprek met de medewerker Bezwaar trekt de bezwaarmaker zijn/haar bezwaar in. Een schriftelijk beslissing op het bezwaar is niet nodig omdat de bezwaarmaker zich kan vinden in de uitleg van de medewerker Bezwaar.
Nu wil ik het hebben over de persoonlijke benadering, het bellen, in het primaire proces. Dit is het proces dat voor een eventuele bezwaarprocedure plaatsvindt.
In het primaire proces neemt een ambtenaar een besluit op een aanvraag (bijvoorbeeld een vergunning, een voorziening of een uitkering) of een besluit tot handhaving (bijvoorbeeld het opleggen van bestuurlijke sanctie (last onder dwangsom).
De persoonlijke benadering in het primaire proces betekent dat de ambtenaar die de aanvraag in behandeling heeft of een bestuurlijke sanctie gaat opleggen de aanvrager of de overtreder eerst belt. Tijdens dit telefoongesprek kondigt de ambtenaar aan welk besluit er genomen gaat worden. Vervolgens legt de ambtenaar in het gesprek uit hoe het besluit tot stand is gekomen.
Ik adviseer elke ambtenaar altijd eerst te bellen voordat hij/zij het besluit neemt, ongeacht wat de inhoud van het besluit zal zijn.
Helaas zijn er van uit verschillende gemeenten signalen dat de ambtenaren bijvoorbeeld bij behandeling van aanvraag de aanvrager belt en mededeelt dat hij of zij geen recht heeft op bijvoorbeeld de aangevraagde voorziening (thuiszorg) of uitkering (bijstand). Vervolgens wordt de aanvrager overgehaald om de aanvraag in te trekken. Er wordt dan geen besluit genomen op de aanvraag. Later kan blijken dat een aanvrager daadwerkelijk wel recht heeft op de aangevraagde voorziening. Deze werkwijze is in strijd met het doel van de persoonlijke benadering.
Het beoogde resultaat van de persoonlijke benadering is namelijk dat de burger begrijpt waarom een besluit wordt genomen zodat er vervolgens geen gebruik hoeft te worden gemaakt van een bezwaarprocedure. Uit praktijk blijkt dat de persoonlijke benadering de kans vergroot dat de burger niet in bezwaar gaat tegen het besluit op de aanvraag.
Mijn ervaring is dat wij de burgers niet moeten onderschatten. Wanneer je een burger de wijze waarop het besluit tot stand is gekomen uitlegt, dan zal de burger ook niet onnodig energie gebruiken of kosten maken voor verdere procedure wetende dat er geen tot weinig kans van slagen is voor een succesvol bezwaar (of beroep).
Het moet niet kunnen dat de ambtenaar een intrekking van een aanvraag of een bezwaar wil forceren om geen besluit te hoeven nemen. Een ambtenaar heeft immers geen belang bij het nemen van een besluit. Hij/zij dient alleen de wetten en regels toe te passen.
In de bezwaar fase geef ik als interim juriste van Yacht mijn cliënten, nadat ik telefonisch een en ander heb toegelicht, een week de tijd om terug te komen op zijn/haar intrekking van het bezwaar. Wanneer mijn cliënten binnen week alsnog een besluit op bezwaar willen ontvangen dan krijgen zij ook die beslissing op bezwaar. Tegen een beslissing op bezwaar heeft de cliënt de mogelijkheid om in beroep te gaan, indien hij/zij niet eens is met de beslissing op bezwaar.
Binnen het primaire proces dient te allen tijden een besluit genomen te worden op een aanvraag. Het bellen moet een bezwaarprocedure voorkomen en niet een bezwaarprocedure ontnemen door geen schriftelijk besluit af te geven.
Mr. Geeta Nanda-Mangon
Interim Juriste Bestuursrecht en Mediator bij Yacht
