Ridouan T, het criminele meesterbrein die de hoofdrol inneemt bij het Marengo-proces, is zoals waarschijnlijk iedereen weet, een aantal maanden geleden opgepakt in Dubai. Tijdens deze grootschalige klopjacht heeft de Nederlandse politie twee bekende strafpleiters gevolgd in een poging om de verblijfplaats van Taghi te achterhalen. Terecht? Of komt de vrijheid en veiligheid van advocaten in ons land hierdoor in het geding?
Nederland kon opgelucht ademhalen toen topcrimineel Ridouan T. werd opgepakt in een villa in Dubai. Deze man werd immers verdacht van meerdere gewelddadige liquidaties, afpersing en grootschalige drugshandel. Alleen, er is naar buiten gekomen dat de Nederlandse politie vrij onorthodoxe opsporingsmethoden heeft gebruikt in een poging om Ridouan op te sporen. Ze hebben de bekende strafpleiters Leon van Kleef en Nico Meijering van Ficq & Partners onder meer achtervolgd tot in Dubai nadat zij een tip hadden ontvangen over een mogelijke ontmoeting. Het ziet ernaar uit dat de advocaten rondom het Marengo-proces niet alleen als verdachte worden aangemerkt, maar dat zij in dit geval ook als middel worden gebruikt door de politie. Is dit de zoveelste keer dat de OM de grens bewust opzoekt?
Noodzakelijke vrijheid voor advocatuur
Wil de strafrecht advocatuur optimaal kunnen functioneren dan is het noodzakelijk dat de advocaten hiervoor de nodige vrijheid kunnen genieten. Niet alleen kan het gebrek aan vrijheid ervoor zorgen dat het onmogelijk is om potentiële cliënten bij te staan, het kan ook zorgen voor een onveilige werkomgeving. Laten we kijken hoe dit eruit ziet in de praktijk. Stel bijvoorbeeld: er wordt na afloop van de observatie van een advocaat een arrestatie verricht. Wat voor beeld geeft dit af aan de crimineel? Zal de crimineel de advocaat op zijn blauwe ogen geloven dat hij er niets mee te maken heeft? Of neemt de crimineel het heft in eigen hand en wordt er weer een advocaat op klaarlichte dag doodgeschoten zoals met Derk Wiersum? Deze angst wordt gedeeld door de Nederlandse Orde van Advocaten. Zij stelt na bekendmaking van de observatie dat dit “de veiligheid van advocaten ernstig in gevaar [kan] brengen.” De vereniging eist aan de College van Procureurs Generaal dat dit nooit meer mag gebeuren en dat er duidelijk wordt gemaakt hoe vaak het OM zo te werk is gegaan.
Het ziet er op dit moment echt naar uit dat het OM niet meer weet wat het met grote criminelen aan moet. Door gebrek aan middelen en mankracht worden er opsporingsmethodes aangewend die de advocatuur kunnen laten wankelen. Het volgen van advocaten is een methode die niet wenselijk is in een vrije advocatuur. Ik denk dat Nico Meijering het huidige probleem rondom het handelen van de OM goed verwoordt: “Dit is het zoveelste symptoom van een ernstig overspannen rechtsstaat waarin advocaten moeten functioneren.” Advocaten hebben een bijzondere rol in onze maatschappij. Alleen door hen de nodige vrijheid te geven zijn zij in staat een steunpilaar te zijn van onze rechtstaat. Door iedere keer een klein beetje van deze vrijheid weg te nemen komt het hele systeem op wankelen te staan. Dit moeten we met man en macht voorkomen.
