Volgens de Centrale Raad van Beroep hoeft een bestuursorgaan niet de advocaatkosten te vergoeden aan een ambtenaar die over een berisping een procedure was begonnen, nu deze lichte disciplinaire straf nadien werd ingetrokken. De rechtbank oordeelde eerder dat de gemeente die kosten wel moest terugbetalen.
De Amsterdamse ambtenaar werkte pas drie weken voor een van de wethouders, en liet toen plotseling via een mailtje weten zijn werkzaamheden te staken. De gemeente zag dat als werkweigering en legde de man een schriftelijke berisping op, de lichtst denkbare disciplinaire straf.
De ambtenaar schakelde een advocaat in. De advocaat betoogde dat het handelen van zijn cliënt voorkwam uit ‘een gevoel van wanhoop en machteloosheid’. De laatste maanden waren emotioneel heel zwaar voor hem, er was volgens de bedrijfsarts sprake van ‘een kwetsbare evenwichtssituatie’. Die gemoedstoestand verklaarde zijn abrupte mailtje. De advocaat verzocht af te zien van de schriftelijke berisping. Dat deed het college.
Vergoeding advocaatkosten
Vervolgens verzocht de ambtenaar het college zijn advocaatkosten te vergoeden. Het betrof een bedrag van 2.500 euro, voor het aanvechten van de berisping en het opstellen van het verzoekschrift tot schadevergoeding.
Dat weigerde het college, zodat de strijd zich verplaatste naar de rechtbank Amsterdam. Die overwoog dat het college op verkeerde gronden was uitgegaan van werkweigering. Het college had immers kunnen weten waarom de ambtenaar het mailtje stuurde: hij had immers meerdere keren te kennen heeft gegeven dat hij niet op de juiste plek zat, maar daarop reageerde het college niet. Daarmee handelde het college onrechtmatig, en moet daarom de advocaatkosten vergoeden. Het college tekende tegen dat vonnis hoger beroep aan.
Bezwaarprocedure
De Centrale Raad van Beroep verwijst naar het Besluit proceskosten bestuursrecht: dat voorziet niet in een regeling voor de vergoeding van de kosten die door een belanghebbende zijn gemaakt in de fase voorafgaand aan de bezwaarprocedure. Dat blijkt ook uit de memorie van toelichting bij het wetsvoorstel Kosten bestuurlijke voorprocedures, waarin de wetgever – bewust – heeft afgezien van een bijzondere regeling voor de vergoeding van kosten die zijn gemaakt in het kader van (openbare) voorbereidingsprocedures.
De Raad vindt dat het college helemaal niet onrechtmatig heeft gehandeld door het voornemen uit te brengen om de ambtenaar schriftelijk te berispen. Hij had immers rauwelijks, zonder enig overleg en afstemming vooraf, het werk beëindigd. En dat kan niet.
Voor eigen rekening
Maar de Raad laat in zijn uitspraak van 11 november ook doorschemeren dat het inschakelen van een advocaat in een zaak waar een bestuursorgaan slechts overweegt om ook nog eens de lichtste disciplinaire straf op te leggen, gewoon voor eigen rekening moet blijven.
