Na mijn emigratie eind vorig jaar en twee mooie weken van eiland- en cultuurverkenning kwam ik onder de palmboom vandaan, verving mijn snorkelbril voor een normale bril en startte mijn carrière als advocaat in de meest zonovergoten en bijzondere gemeente van Nederland: Bonaire. Al snel werd duidelijk dat dit veel inlevingsvermogen en fantasie vergt. De wetgeving van de BES-eilanden Bonaire, Sint Eustatius en Saba sluit niet altijd goed aan op de lokale omstandigheden. Dit lijkt het gevolg te zijn van de nieuwe staatkundige positie als bijzondere gemeente van Nederland, die Bonaire vanaf 10-10-‘10 heeft gekregen. Door deze ‘transitie’ zijn zowel Nederlands-Antilliaanse wetten als nieuwe in Den Haag gemaakte wetten van toepassing in Bonaire. Het knippen en plakken dat soms lijkt te zijn gebruikt, zorgt voor de nodige niet of slecht uitvoerbare wettelijke bepalingen. Dergelijke knelpunten, maar ook successen, worden momenteel onderzocht door de evaluatiecommissie Caribisch Nederland. Het is de bedoeling dat uiterlijk 10 november 2015, vijf jaar na de transitie, de evaluatiecommissie haar eindverslag (zonder aanbevelingen) aanbiedt aan de bestuurscolleges van de openbare lichamen en de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
Het is van groot belang dat rekening blijft worden gehouden met de eigenheid van Bonaire (en de andere BES eilanden) en het gevolg daarvan, namelijk dat niet iedere Europees-Nederlandse wet of regeling hier zonder aanpassing kan worden geïmplementeerd. Dat zijn vaak zaken waar je gemakkelijk aan voorbijgaat, omdat ze voor elke Europese Nederlander zo vanzelfsprekend zijn. Zo zou een verplichte APK keuring funest zijn voor sommige inwoners van Bonaire. Een auto hebben op dit eiland is cruciaal vanwege het beperkte openbaar vervoer en de afstanden tot essentiële faciliteiten, gecombineerd met het klimaat. Echter, geld voor goed onderhoud of een nieuwe auto is er niet altijd. Daarnaast zou bijvoorbeeld het knippen en plakken van de Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften betekenen dat op Bonaire niet mag worden doorgereden bij een rood stoplicht, terwijl hier in geen velden of wegen een stoplicht te bekennen is.
Nu het nog kan, toeter ik er graag zonder boete op los naar bekenden (het eiland is zo klein dat je mensen aan hun auto herkent) en wacht ik geduldig op de auto voor mij die middenin onze ‘hoofdstraat’, de Kaya Grandi, het verkeer besluit op te houden om een praatje te maken met zijn buurman. Europees-Nederlandse invloeden op dit bijzondere eiland van 38 kilometer lang en tussen de 5 en 11 kilometer breed zijn zeker niet altijd te kwalificeren als slecht, maar de cultuur, gewoonten en lokale omstandigheden van Bonaire zouden in Den Haag – niet minder dan 7.800km van Bonaire vandaan – bij het maken van nieuwe wetten niet uit het oog moeten worden verloren.
Tessa studeerde in 2014 af aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, en vertrok snel daarna naar de Cariben om als advocaat-stagiair aan de slag te gaan bij VanEps Kunneman VanDoorne in Bonaire. Vanuit daar staat ze cliënten bij op alle eilanden in de Nederlandse Cariben, in een verscheidenheid van rechtsgebieden binnen de sectie Corporate & Litigation.
