Strafzaken blijven liggen door tekort aan rechters

Delen:

Foto: Geert Snoeijer

Door een tekort aan zittingscapaciteit bij de rechtbanken blijven nog te veel strafzaken op de plank liggen. De meeste rechtbanken denken dit te kunnen oplossen door vacatures in te vullen, maar dat lukt niet overal. De Raad voor de rechtspraak verwacht dat het nog tot 2022 zal duren voordat het aantal strafrechters op voldoende sterkte is.

Dat blijkt uit de brief over afstemming zittingscapaciteit strafzaken die de ministers Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) en Dekker (Rechtsbescherming) hebben gestuurd aan de Tweede Kamer.

Meer menskracht nodig

Het tekort aan zittingscapaciteit wordt veroorzaakt door de toegenomen complexiteit van strafzaken en de invoering van professionele standaarden in de rechtspraak. Op basis van het ‘Doorlichtingsonderzoek Rechtspraak’ door de Boston Consulting Group concluderen de ministers dat zittingstekorten lokaal kunnen leiden tot langere doorlooptijden bij zogeheten ‘high impact crimes’ zoals overvallen en straatroven. Ook in hoger beroep is meer menskracht nodig om voorraden weg te werken, maar het aantrekken van nieuwe raadsheren lukt nog onvoldoende.

Gerechten kunnen elkaar bijstand verlenen, zoals onlangs gebeurde bij het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. Er is een wetsvoorstel in de maak om die werkwijze te vereenvoudigen.

Rechtsongelijkheid

Uit de antwoorden van de bewindslieden blijkt dat in 2018 “een behoorlijk aantal strafzaken” is geseponeerd vanwege de lange looptijd. Het gaat hier vooral om kleinere zaken, zoals wildplassen, verkeersovertredingen, winkeldiefstallen en lichte vormen van rijden onder invloed. Ook in 2019 heeft het OM sepots uitgesproken vanwege ontoereikende zittingscapaciteit bij de rechtbanken.  Het OM probeert dit te voorkomen door te sturen op de ouderdom van de voorraad en door in de onderhandeling met de Rechtspraak meer zittingscapaciteit af te spreken. Daarnaast worden zaken alsnog door het OM afgedaan met een transactie of een strafbeschikking. De ministers erkennen dat hier sprake is van rechtsongelijkheid, omdat sommige rechtbanken voldoende zittingscapaciteit hebben, en andere niet.

Fluctueren

In 2018 konden alleen de rechtbanken Amsterdam, Limburg en Overijssel alle aangebrachte zaken op tijd behandelen. Uit het onderzoek blijkt ook dat de rechtbanken Den Haag, Overijssel en Zeeland-West-Brabant in 2019 niet volledig aan de vraag van het OM zullen kunnen voldoen, omdat er een tijdelijk tekort aan rechters is. In Overijssel moet het aantal rechters zelfs omhoog met 17 procent. “Opmerkelijk is dat Overijssel in 2018 juist een rechtbank was die wel volledig aan de vraag kon voldoen,” schrijven de ministers. “Hieruit blijkt dat vraag en capaciteit kan fluctueren en van veel omstandigheden afhangt.”

Volgens de ministers is het nu aan de Rechtspraak en het Openbaar Ministerie om tot convenant-afspraken te komen. Het rapport van de Boston Consulting Group geeft als aanbevelingen onder meer: beter zicht op zaakstromen en meer flexibiliteit in de behandeling.

Uit een artikel op mr-online van 9 juli bleek dat de Rechtspraak veel vacatures invult door te werven onder ervaren advocaten.

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Meest gelezen berichten

Van onze kennispartners

Juridische vacatures

Scroll naar boven