Op 1 augustus 2020 bestond de Wwft (de Wet ter voorkoming van witwassen en het financieren van terrorisme) twaalf jaar. Sinds 2008 zijn twaalf tuchtzaken tegen advocaten door de tuchtrechter beoordeeld. Er werden 235 Wwft-meldingen gedaan. Is dat veel of weinig? De Wwft is slechts in een beperkt aantal gevallen op de diensten van advocaten van toepassing: bij advisering over geld, vastgoed en aandelen. Het toezicht op de Wwft is pas sinds 2015 effectief. Toen werd de deken de toezichthouder. Hij kan inzage vragen in dossiers en de administratie van advocaten. Dat kon BFT in de periode daarvoor niet. Minister Dekker heeft op 21 september een rapport met een evaluatie van het ordetoezicht gepresenteerd. Dat toezicht staat er goed voor. Verbeteringen zijn natuurlijk mogelijk.
Hierna volgt een overzicht van de twaalf Wwft-zaken tegen advocaten die de afgelopen jaren de tuchtrechter bereikten:
- ECLI:NL:TAHVD:2020:163. Advocaat beheerde 50.000 euro op zijn derdenrekening voor failliete cliënt, die privé de beschikking over het geld kreeg en zo fiscus en curatoren kon omzeilen. Geen melding van ongebruikelijke transacties: 26 weken schorsing in combinatie met andere gegronde dekenbezwaren.
- ECLI:NL:TADRARL:2020:85. Dekenbezwaar ongegrond. Advocaat was bij een AVA aanwezig en adviseerde daarna over procedure tegen de besluitvorming. Geen sprake van een Wwft-plichtige dienst.
- ECLI:NL:TADRARL:2019:279. Advocaat beheerde op zijn derdenrekening vijf miljoen euro voor een Kazachstans mijnbedrijf. Hij leende zes ton van de cliënt uit aan een derde en maakte ruim drie ton over naar de kantoorrekening voor declaraties. De medevennoot in het advocatenkantoor wordt verzaken van de wettelijke zorgplicht om Wwft-overtredingen te voorkomen verweten: zes weken schorsing.
- ECLI:NL:TADRAMS:2018:240. Advocaat laat een groot bedrag vanuit buitenland via zijn derdenrekening naar een ander buitenland lopen. Geen Wwft-melding gedaan: schorsing 24 weken.
- ECLI:NL:TADRAMS:2018:159 Advocaat stelde zijn derdenrekening ter beschikking aan zijn partner, voor wie zijn kantoor de echtscheiding had behandeld, om acht ton uit Spanje naar Nederland te laten doorstorten. Geen cliëntenonderzoek gedaan: berisping.
- ECLI:NL:TADRAMS:2018:72 Ondanks aanwijzing van de deken geen Wwft-cursus gevolgd: in combinatie met andere gegronde klachten vier weken schorsing.
- ECLI:NL:TADRSGR:2018:239. Advocaat maakt op verzoek van cliënt derdengeld over naar een ander dan de rechthebbende: waarschuwing.
- ECLI:NL:TAHVD:2016:238. Advocaat was op de hoogte van de ongebruikelijke herstructureringstransactie waarbij ook een notaris betrokken was. De advocaat verrichtte zelf geen Wwft-dienst en hoefde daarom geen melding te doen.
- ECLI:NL:TAHVD:2016:152. Zorgplicht voor ‘instellingen’. De advocaat is zelf een instelling, die ervoor moet zorgen dat zijn werknemers voldoende opgeleid zijn voor de Wwft-verplichtingen. De kantoorgenoten waren geen werknemers, maar medevennoten. Dekenbezwaar ongegrond.
- ECLI:NL:TADRAMS:2016:17. Optreden als advocaat, maar tevens als belegger. Bijstand bij verkoop van een pand. Koopprijs vier ton, terwijl de WOZ-waarde zeven ton bedroeg. Geen Wwft-melding gedaan: twee maanden voorwaardelijke schorsing.
- ECLI:NL:TADRSGR:2016:21. Advocaat is belast met betalingen in het kader van een bouwproject. Deed betaling aan cliënt in strijd met de gebruikelijke instructie. De Wwft werd van toepassing: waarschuwing.
- ECLI:NL:TAHVD:2014:209. Advocaat procedeert over aandelencontract, terwijl de advocaat moest weten dat het om een witwastransactie ging. RvD beoordeelt het handelen in strijd met de Wwft. Na dekenbezwaar oordeelt het Hof van Discipline dat de procesuitzondering geldt, Wwft niet van toepassing. Wel schending van de beroepsregels.
Uit de uitspraken blijkt dat dekens en tuchtrechters de Wwft steeds beter doorgronden. De straffen lijken steviger te worden, waarbij in een aantal gevallen de maatregel ook betrekking had op andere klachten. In de cursussen die wij geven merken wij dat advocaten als poortwachter en de verplichtingen van de Wwft serieus nemen. Zij zien het inmiddels als een vast onderdeel van de dagelijkse praktijk.
