Sinds juli 2021 werken elf gemeenten in de regio Hart van Brabant met de zogenaamde gezinsadvocaat. In feite zijn het twee personen: een ervaren familierechtadvocaat en een gespecialiseerde gedragswetenschapper die als duo recht en zorg combineren. In gesprekken proberen zij de spanning te verlagen, om in ieder geval voor de kinderen de complexe scheiding tot een goed einde te brengen. Daarmee behartigt de gezinsadvocaat de belangen van het hele gezin, kinderen én ouders.
Belang van het kind
Bij complexe scheidingen is het gebruikelijk om te werken met een twee-advocaten procedure. Bij professionals maar ook maatschappelijk bestaat daarover de nodige onvrede: het is bureaucratisch, langdurig en duur. Dat gaat ten koste van het welzijn van de kinderen die hier vaak de dupe van zijn. (V)echtscheidingen veroorzaken een groot deel van kinder- en jongerenleed, en vormen daarmee een van de grootste veroorzakers van de vraag naar jeugdhulp. De nieuwe aanpak van de gezinsadvocaat stelt het belang van het kind centraal door vanaf de start van het proces in te zetten op een conflictvermijdende afwikkeling.
Voorkomt langdurige rechtszaken
En in de praktijk werkt dit goed, blijkt uit een evaluatie van onderzoeksbureau Triqs. “In alle zaken die we onderzochten werkt het idee”, zegt Gouke Bonsel van Triqs, tevens hoogleraar sociale geneeskunde. “Een zitting bij de rechtbank kwam weinig meer voor.” Hij ziet grote verschillen met ‘vroeger’: het kind profiteert enorm en de kosten dalen sterk, voor de ouders, de gemeente en het Rijk.” Ook familierechter Cees van Leuven van de rechtbank Zeeland-West-Brabant is tevreden met de evaluatie. Hij ziet graag dat de pilot een vervolg krijgt: “Het onderzoek bevestigt wat we in de praktijk al langer zien, namelijk een betere bescherming van deze kwetsbare kinderen in complexe (v)echtscheidingssituaties. De gezinsadvocaat stimuleert de onderlinge samenwerking en voorkomt escalatie en langdurige rechtszaken.”
Subsidie
De proef vond plaats in Hart van Brabant (Tilburg en omstreken) en werd gefinancierd via de subsidieregeling stelselherziening rechtsbijstand waarvoor de minister voor Rechtsbescherming geld beschikbaar heeft gesteld. De subsidieregeling werd uitgevoerd door de Raad voor Rechtsbijstand.
Het onderzoeksrapport is aan te vragen via gezindsadvocaat.nl.