Is de wetenschap er om een bijdrage aan de notariële praktijk te leveren, of om slechts te problematiseren? Die vraag staat centraal in een briefwisseling in het Notariaat Magazine, waar Nora van Oostrom-Streep, columniste en het ‘boegbeeld’ van het notariaat, het bij enkele notarissen heeft verbruid. Toen ze schreef dat wetenschappers de notariële praktijk te veel dicteren, vond oud-notaris Guus Rieter het tijd dat ze kan opzouten. ‘Zij schaadt ons.’
In het maartnummer van het Notariaat Magazine schreef Nora van Oostrom een pittig stuk over het juristenvakblad WPNR (“de wetenschap dicteert de praktijk”) en over het nieuwe huwelijksvermogensrecht, dat per 1 januari 2018 in werking is getreden. Kern van haar betoog: de wetenschap zat achter de wetswijziging. “Nergens was aantoonbaar dat de praktijk om wijziging schreeuwde (afgezien van enkele tenenkrommende niet-representatieve polls van aan de schrijvers gelieerde partijen), maar dat maakte de wetenschap niet uit”, aldus Van Oostrom. “Nu zitten we opgescheept met een draak van een wet.” En: “Waarom hebben wetenschappers zo veel invloed op de praktijk, zelfs als blijkt dat er geen behoefte aan hun tekentafelproducten is?”
Oud-notaris Guus Rieter ontplofte bijna en zijn ingezonden brief werd geplaatst in het aprilnummer van het Notariaat Magazine. Hij heeft het niet zo op Van Oostrom, “binnengehaald als boegbeeld van het notariaat. Vervolgens, notarieel woordvoerder-af, als … ja als wat eigenlijk?” Hij vraagt zich af of Van Oostrom “die zichzelf ook wetenschapper noemt, met deze uitlatingen enig wetenschappelijk of praktisch-notarieel doel dient”.
Rieter: “De overstap van notarieel boegbeeld naar columniste was al bedenkelijk. Het blijkt nu de overstap te zijn van boegbeeld naar een venijnige columniste, die zich ook nog eens een slechte verliezer toont. Die ook na een wetswijziging verwerpt waarvoor ze eerder had behoren te pleiten, en het ook toen niet deed. Dit roept, nee schreeuwt, om reflectie op haar positie. Ook het beleid van de redactie van een blad dat dit laat gebeuren, geeft te denken. Haal dit boegbeeld onmiddellijk van ons schip. Het beschermt ons niet, het schaadt ons. Zet daar een streep door.”
Rieter krijgt bijval van notaris Ronald Brinkman uit Hardenberg. “In een venijnig stuk, waar tussen de regels een afrekening met bepaalde wetenschappers lijkt plaats te vinden, hekelt Nora de inhoud van het WPNR, om vervolgens en passant ook nog het nieuwe huwelijksvermogensrecht door de wetenschap gedicteerde wetgeving te noemen, die door de praktijk niet gewenst zou zijn.” En: “Nora stond als woordvoerster van de KNB bekend en wordt dus wellicht in den lande nog steeds als spreekbuis van het notariaat (h)erkend. Of het dan verstandig is om deze boodschap af te geven? Ik denk het niet.”
Twee andere brievenschrijvers nemen het voor Van Oostrom op. Gregor van der Burght, emeritus hoogleraar notarieel recht vindt het nieuwe huwelijksvermogensrecht ook verpakt in een ‘draak van een wet’. “Hulde dan ook aan de columniste en aan u als redactie die haar een podium biedt.” Ook Kika IJsselmuiden-Lamers, kandidaat-notaris in Ede, vindt dat Van Oostrom op het juiste spoor zit. “Voor de notariële praktijkjurist is het volgen van deze wetenschappelijke discussies vaak onnodig belastend”, schijft zij. “Er is behoefte aan een eenduidig advies voor een redelijke prijs. Te veel wetenschappelijke onrust draagt daar niet aan bij. (…) De wetenschap dient het notariaat het best door lastige materie toegankelijker te maken, niet door met elkaar in discussie te gaan!”
