In 2023 kwamen in Nederland 125 mensen om het leven door moord of doodslag: 84 mannen en 41 vrouwen. Dat zijn achttien slachtoffers minder dan een jaar eerder, maar is ongeveer gelijk aan het gemiddelde van de afgelopen tien jaar. In die tien jaar gaf alleen 2017 een piek te zien (158 slachtoffers).
Moord of doodslag
In de afgelopen tien jaar (2014-2023) overleden jaarlijks gemiddeld 129 mensen in Nederland door moord of doodslag. Het juridisch relevante onderscheid tussen doodslag (iemand is opzettelijk van het leven beroofd) en moord (er is tevens sprake van voorbedachten rade) kan het CBS niet maken: op het moment van raadpleging van de rechtbankdossiers was er vaak (nog) geen uitspraak.
Sterke daling
Het aantal slachtoffers van moord en doodslag daalt al langere tijd. In 1996 kwamen er nog 171 mannen en 69 vrouwen om het leven door moord of doodslag. Vooral bij mannen was er een sterke daling tot 2016, met jaarlijkse schommelingen. Na de piek in 2017 stabiliseerde het aantal slachtoffers op gemiddeld 84 per jaar. Dit is ongeveer de helft vergeleken met het aantal slachtoffers in 1996. Ook het aantal vermoorde vrouwen is gedaald, maar minder substantieel dan bij mannen.
Vrouwelijke slachtoffers
De afgelopen tien jaar was het aantal vrouwelijke slachtoffers ongeveer gelijk, met gemiddeld 41 slachtoffers per jaar. In de laatste tien jaar was 73 procent van de slachtoffers tussen de 20 en 60 jaar, 10 procent was jonger dan 20 jaar, de overige 17 procent was 60 jaar of ouder. In de jaren 2014-2023 had de politie bij 96 procent van alle vrouwelijke slachtoffers een (vermoedelijke) dader in beeld. Meer dan de helft van deze vrouwen (54 procent) werd door hun (ex-)partner omgebracht. Bij vrouwen tussen de 20 en 60 jaar was dit 70 procent. Eén op de vijf vrouwen werd door een familielid van het leven beroofd. Vrouwelijke slachtoffers werden vaak in hun eigen woning met een steekwapen of door wurging gedood.
Mannelijke slachtoffers
Bij mannen was in 87 procent van de gevallen een dader in beeld. Deze (vermoedelijke) dader was in ruim drie op de tien gevallen een kennis van het slachtoffer. Bij bijna één op de acht mannelijke slachtoffers ging het om een afrekening in het criminele circuit. Driekwart van de mannen werd omgebracht met een vuur- of steekwapen.
