Banken in de knel door beperking contractsvrijheid

Banken zitten in de knel doordat zij cliënten niet zomaar mogen weigeren. Dit is problematisch omdat banken op grond van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren terrorisme een aantal verplichtingen hebben. Zo hebben zij een poortwachtfunctie en een meldingsplicht. Bij niet naleving kunnen zij een boete krijgen.

Delen:

Depositphotos_142725713_S-valse handtekening
foto: Depositphotos

Contractsvrijheid staat in beginsel voorop in het verbintenissenrecht, zo mag eenieder zelf bepalen met wie hij een overeenkomst aangaat. Deze vrijheid is voor banken beperkt, zij mogen niet zomaar cliënten weigeren van hun dienstverlening. Dit levert een hoofdpijndossier op voor banken, zij kunnen namelijk een boete krijgen als er sprake is van witwassen en dit niet wordt gemeld. Banken vinden de risico’s vaak te groot en weigeren liever uit voorzorg cliënten.

Heel concrete aanwijzingen nodig

Al meerdere rechters hebben zich hier over uitgelaten ten nadele van de banken. Zij oordeelden dat de contractsvrijheid niet in volle omvang bestaat voor handelsbanken, omdat het hebben van een bankrekening in de huidige samenleving noodzakelijk is om ten volle aan het maatschappelijk verkeer te kunnen deelnemen. Daarnaast komt gewicht toe aan de zorgplicht op grond waarvan banken bij hun dienstverlening de nodige zorgvuldigheid in acht dienen te nemen, waarin ook het belang van betalingsverkeer voor de rekeninghouder(s) wordt meegewogen. Uiteraard wordt er ook rekening mee gehouden dat banken hierdoor risico’s lopen, maar dit lijkt toch minder zwaar te wegen. Dit houdt in concreto in dat er heel concrete aanwijzingen moeten zijn voor witwassen voordat de bank een cliënt mag weigeren of diens rekening mag opzeggen. Dus het enkele feit dat de branche waar de cliënt (denk hier bijvoorbeeld aan legale wietteelt en tweedehands auto-onderdelen) in werkt een hoog risicoprofiel heeft is onvoldoende voor weigering. Dit is naar mijns inziens problematisch.

Uiteraard moet criminaliteit worden aangepakt, maar door de strikte regels worden banken bijna klemgezet. Enerzijds kunnen zij een boete krijgen als zij de verplichtingen uit de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren terrorisme schenden en anderzijds kunnen zij heel lastig de problematische cliënten weren. DNB houdt namelijk als toezichthouder streng in de gaten of de bank deze regels ook daadwerkelijk naleeft. Het lijkt wel alsof banken een te grote rol hebben gekregen in de strijd tegen witwassen terwijl dit nog altijd een overheidstaak is.

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Meest gelezen berichten

Van onze kennispartners

Juridische vacatures

Scroll naar boven