En toen hadden we ineens geen stagiaires meer voor het schrijven van dagboeken. Beide dames, Inez Diepenbach en Suzan Koerselman, waren inmiddels stagiaire-af en Diepenbach besloot de advocatuur te verruilen voor de PR. Via de Stichting Jonge Balie Nederland werd een oproep gedaan voor vers bloed, een flink aantal reacties kwam binnen en uiteindelijk leek een zestal geschikt. Alleen hoe te kiezen?
Daarvoor schakelen we graag u als lezer in. Hieronder vindt u in totaal zes dagboeken van zes verschillende stagiaires. Direct na het lezen van de stukjes kunt u een stem uitbrengen. O ja, en u kunt via Mr. Online ook bepalen of de baliebabe en baliehunk van de maand terugkomt. Niet iedereen was namelijk gelukkig met het verdwijnen van deze rubriek. Leve de interactie! Stem hier voor de terugkeer van de baliebabe.
- Stagiaire A: Winterse tijden, barre tijden
- Stagiaire B: Motivatie
- Stagiaire C: Vakantie
- Stagiaire D: Tussen laken en servet
- Stagiaire E: Declarabele uren
- Stagiaire F: Digitale krabbels
Stagiaire A: Winterse tijden, barre tijden
Bewijstlastverdeling, beslag, proceskosten, comparities….Geheel verzonken in de bepalingen van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering, word ik opeens afgeleid. Zie ik het goed? Sneeuwt het buiten? Een moment van innerlijke vreugde wordt meteen opgevolgd door een moment van moedeloosheid: morgen zijn de allereerste tentamens van de beroepsopleiding in de Jaarbeurs in Utrecht. Utrecht, trein, sneeuw. Dat kan niet goed gaan. Zonder aarzeling grijp ik de telefoon en bel naar de Orde in Den Haag.Terwijl het stil valt aan de andere kant van de lijn zodra ik mijn vraag voorleg, zie ik dat het buiten menens is: de sneeuw blijft liggen, de wereld kleurt wit. De mevrouw die mij te woord staat weet ook niet wat de Orde in deze situatie gaat doen. Ze adviseert me na een uur even terug te bellen.
Een uur later klinkt dezelfde stem aan de andere kant van de lijn. Ze vindt het zelf ook een vreemde regeling, maar “als je morgen niet kunt komen of te laat komt wegens sneeuw, had je eerder naar Utrecht moeten komen.” Zodra ik haar mededeel dat op het moment van ons gesprek de snelwegen rondom Utrecht zelfs al zijn afgesloten en het treinverkeer volledig uit is gevallen, bedenk ik dat dit zinloos is: dan had ik eergisteren al naar Utrecht moeten reizen.
Na de bus- en treinuitval, de vertragingen en twee pittige tentamens laten we ons op de terugweg zuchtend in de treinbankjes vallen. “Wat een ramp vandaag!” roept een opleidingsgenootje. De dame op leeftijd tegenover ons kijkt op: “Jullie – ze refereert nog nét niet aan ‘de jeugd van tegenwoordig’- weten helemaal niet wat een ramp is.” Vroeger waren het nog eens barre tijden.
Natuurlijk is alles relatief, maar in de belevingswereld van de advocaat in opleiding, heeft zich vandaag toch écht een ramp voltrokken.
Klik hier om te stemmen.
Stagiaire B: Motivatie
“Het geld en de vrouwen.” Dat is zo’n beetje mijn standaardantwoord als er naar mijn motivatie voor de advocatuur gevraagd wordt. Soms moet de vraagsteller daar om lachen maar meestal volgt er een verwarde, niet-begrijpende blik. Ik knipoog er dan wat geforceerd bij en in het leeuwendeel van de gevallen bespaar ik mij dan de waarheid die ligt tussen mijn eerdere antwoord en het in-graniet-gehouwen ‘rechten’argument dat je destijds niets beters kon verzinnen om te gaan studeren en na zes jaar bedroeg je drankrekening bij de IBGroep genoeg redenen om een baan te zoeken en dan, nou ja…wie wil er nou bedrijfsjurist worden. Kortom, allemaal best wel logisch. Meestal voorkom je met dit soort snelle praat de typische feestjesdiscussie waarin je aan de leek staat uit te leggen hoe je aan jezelf moreel verantwoordt dat jij er persoonlijk voor zorgt dat er talloze moordlustige kinderverkrachters over de straten schuimen op zoek naar hun volgende slachtoffer. En wat jij nou vindt van gemutste fundamentalisten die onze joods-christelijke traditie besmeuren door te blijven zitten als er iemand in een zwarte jurk de rechtzaal binnenkomt.
Ik krijg mijn omgeving maar moeilijk doordrongen van het feit dat in de wereld van het ondernemingsrecht een bezoek aan de rechtbank een even dagelijkse gewoonte is als een wilde achtervolging met getrokken pistolen in het leven van een wijkagent uit Kudelstaar-terveen. De alledaagse besognes uit een gemiddeld advocatenleven, zeker dat van de stagiaire, lezen nu eenmaal wat minder als een Grisham dan veel mensen denken. De enige keer dat ik in de rechtbank was, was op de jaarlijkse introductiedag daar ter plaatse. Ook toen werd mij overigens de welbekende vraag gesteld.
Ik overwoog drie seconden mijn standaardantwoord en huichelde toen een verhaal over rechtvaardigheid en rechtstaat. Onderwijl knipoogde ik naar het leukste meisje in de zaal.
Klik hier om te stemmen.
Stagiaire C: Vakantie
Mijn patroon, bijna-pensionado Jean, droeg al na twee maanden van mijn stagiaireschap vol goede moed zijn praktijk aan mij over gedurende twee weken. Hij was toe aan vakantie en omdat ik niet ging, kon ik hem ‘mooi’ vervangen.
“Anna”, zei Jean, “geen lijken in de kast als ik terugkom en echte rampen verwacht ik niet, dus dit moet lukken zo.” Na deze uitvoerige mondelinge instructie hield hij het voor gezien. Ik was ingevoerd in zijn praktijk dus dat zou moeten lukken. Op dag één belde Goos, directeur bij een van de grootste klanten van Jean.
“Goedemorgen met Anna”, zei ik. “Alsnog herrie in de tent”, zei Goos, “geef Jean even.” “Mm”, antwoordde ik, “die is met vakantie.”
“Nou ja”, aldus Goos, “Anja, ik fax je wat en dat moet vandaag geregeld worden!”
Lekker was dat, Jean net met vakantie en ik was alleen. Het dossier hing uiteraard niet in de kast. Even later kwam mijn secretaresse de fax brengen, als volgt geadresseerd: “Anja, zsm handelen.”
Na bestudering van de fax zag ik een oplossing. Maar zou Jean dat willen? Overleg met collega’s leidde tot niets: ‘te druk’ en ‘pak maar de Asser’ waren de enige bruikbare adviezen die ik kreeg. Dan maar het heft in eigen handen nemen. Een bluftelefoontje gevolgd door een fax richting curator bood uitstel. De curator wachtte met handelen totdat Jean terug was. Kopie daarvan richting Goos, waarna ik vervolgens niets meer hoorde. Had ik soms verkeerd gehandeld? Had toch de grootste klant tevreden gehouden, in twee weken van complete chaos met veel bellen, mailen en faxen.
Weken later kwam Jean bij mij langs met een kopie van een e-mail van Goos: “Jean, je bent weer eens op vakantie. Wist niet dat je weg was, gezeik met de curator maar dat meissie heb het goed gedaan.”
Klik hier om te stemmen.
Stagiaire D: Tussen laken en servet
De deken sprak wijze woorden tijdens mijn beëdiging. Gelukkig maar want ik voelde me als op een verkleedpartijtje in die raar ruikende toga – als gevolg van mottenballen of wild zweten? In beide gevallen een op dat moment weinig opwekkend carrièreperspectief. De deken noemde echter advocaat zijn het leukste beroep ter wereld. Afwisselend, uitdagend en boeiend, waren de woorden die hij gebruikte. Sinds hij advocaat was, had hij zich nog geen dag verveeld. Op de bres voor handhaving van rechtszekerheid. Louter boeiende cliënten. Precies iets voor mij. Net als de rest van Nederland had ik een nogal vertekend beeld van de advocatuur. Advocaten waren snelle jongens en dito vrouwen die graag op vrijdagmiddag borrelden, 1800 declarabele uren per jaar maakten, bij Minerva hadden gezeten en er een raar accent op nahielden. Ik zag mezelf daartussen als een soort Ally McBeal meets Het Pleidooi-achtige advocaat. Iemand die in wapperende toga naar de rechtbank snelde, met koffie-to-go in de ene hand en m’n aktetas op wieltjes met een kilo of 15 aan processtukken in de andere.
Maar: die toga. En dan de deken: had hij het echt over zichzelf? Hij zag er immers niet uit alsof hij rondreed op een kekke Amsterdamse grachtengordelscooter of Porsche, zijn kantoor lag niet aan de Zuidas, hij zag er niet uit als zo’n snelle pakken-man, hij had geen zonnebankbruin hoofd, z’n das was niet perfect gestrikt. Kon het leven als advocaat wel leuk zijn als je niet de nieuwe Moszkowicz, Spong of Inez Weski was?
Al op dat moment sloop de harde realiteit binnen. Zo’n scooter zou helemaal niet in de leaseregeling vallen, geen enkele nieuwe collega had zo’n lekker bruin kleurtje, m’n baas had ik nog nooit in RTL Boulevard of DWDD gezien, op kantoor werden voetbalplaatjes en smurfen van AH verzameld. Advocaten bleken ook maar gewone mensen te zijn. Alleen die cliënten, dat klopte. Vreemdere figuren tref je zelden.
Klik hier om te stemmen.
Stagiaire E: Declarabele uren
Als kind wilde ik schrijfster worden. Op zolder liggen allemaal – onvoltooide – scripts van mijn hand. Annie M.G. Schmidt en Roald Dahl waren mijn helden. Ooit zou ik net zo groot worden.
Ik werd advocaat. Schrijven doe ik dagelijks. Processtukken, memo’s, artikelen, e-mails, brieven op hoge poten en uren. Declarabele uren. Want dat is toch waar het uiteindelijk allemaal om draait. De harde pegels. Of je nu aan de Zuidas zit of op een middelgroot provinciaal kantoor. Randstedelingen, maak uzelf geen illusies. Ook in de provincie komt u niet onder het juk van de declarabele urennorm uit.
Vanaf het begin is het voor mij een noodzakelijk kwaad om elke zes minuten te verantwoorden. Hoe kan het toch dat je aan het einde van de werkdag altijd (declarabele) tijd te kort komt? Terwijl je voor je gevoel toch de hele dag druk bent geweest. Met zaken en cliënten en – zoals het een goede collega betaamt – met je collega’s. Even het verhaal van je (mannelijke) collega aanhoren over zijn succesvol verlopen onderhandelingen of het verhaal van je (vrouwelijke) collega over de hondjes van de puppycursus, hoort er toch bij. Op de post ‘overig nietdeclarabel’ kun je in elk geval weer een paar tikken bij schrijven.
Tijdenlang is sprake van acceptatie, waarna weer een periode van verzet aanbreekt. Stil verzet meestal, maar soms ook minder stil. Als de urennorm verhoogd wordt bijvoorbeeld, niet omdat het zo slecht gaat, maar gewoon omdat het best iets meer kan. Even roeren zich zelfs de onverschillige collega’s, maar daarna verstomt het verzet en gaan ze weer over tot de orde van de dag. Zo ook ik.
Om onder het juk van de declarabele uren uit te komen, grijp ik graag niet-declarabele activiteiten aan. Lesgeven, kantooruitjes organiseren, intervisiebijeenkomsten initiëren. Deze column schrijven behoort tot die activiteiten, maar is wellicht ook een eerste aanzet tot het verwezenlijken van mijn jeugddroom.
Klik hier om te stemmen.
Stagiaire F: Digitale krabbels
Laatst heb ik de overstap gemaakt van een papiervol naar een papierless kantoor. Een overstap an sich is natuurlijk al een uitdaging, maar van papier naar scherm bleek niet op alle fronten heel soepel te verlopen.
Naast het feit dat het natuurlijk goed is voor het milieu – en dat is een issue tegenwoordig – zitten er veel voordelen aan een volledig digitale werkomgeving. Het is fijn dat je geen volle kasten op je kamer hebt staan, waar de meeste stukken in de onoverzichtelijke dossiermappen worden opgeborgen. Het zal iedereen wel eens zijn overkomen dat sommige stukken zo goed worden opgeborgen, dat ze voorgoed verdwijnen. Zo’n digitaal systeem is dan behoorlijk handig: losse brieven, faxen, zelfs processtukken raken niet meer kwijt en mocht er iets fout gaan, zijn ze via een druk op de knop gemakkelijk terug te vinden. Reden genoeg dus om niet alles zomaar uit de printer te laten rollen en de overstap naar de digitale wereld te maken!
Al snel had ik het systeem goed door. Ik wist de juiste stukken gemakkelijk te vinden en kon er mee aan de slag. Alleen, als stagiaire stuitte ik toch op een klein nadeeltje. De studiejaren, de eerste jaren als stagiaire: ik heb ze altijd met veel papier doorgebracht. De meeste hoogleraren adviseerden het al tijdens colleges: streep die bepaling zus en zo maar even aan, althans, maak ’m geel, roze of groen. Literatuur en jurisprudentie werden altijd van kleurtjes voorzien, met daarnaast allerhande notities, kruisverwijzingen enz. Waar laat ik op mijn scherm nu dus al mijn krabbels en verwijzingen? Toch maar even uitprinten dan…
En zo kwam het dat mijn kantoorgenoot mij erop wees dat mijn bureau ondanks alle digitale gemakken behoorlijk paperfull was. Tja, dan toch maar een digitaal krabbelsysteem aanleren.
Klik hier om te stemmen.
{loadposition user7}