Onze voormalig staatssecretaris van Veiligheid en Justitie was ‘topic’ de afgelopen dagen. Reden was een al dan niet gegeven interview met al dan niet zo bedoelde uitlatingen over de bezuinigingen op de gefinancierde rechtsbijstand en de gevolgen voor de rechtsstaat. Vooropgesteld, als Teeven dit zo gezegd heeft, is hij wel eerlijk geweest en is het simpelweg een bevestiging van wat wij natuurlijk allang wisten.
Tot zover deze voor de hand liggende constatering. Wat ik mij echter afvroeg bij het lezen van de vele verbolgen reacties, is hoe Teeven zich nu zou voelen. Het is zo’n moment die een ieder wel gekend heeft in het leven. Zoals het betrapt worden bij het spieken of een gevoelige foto of filmpje dat op het internet opduikt of een e-mail die ook is verzonden naar de persoon waarvoor deze niet bestemd is. Ik kan mij dan ook niet voorstellen dat Teeven toestemming heeft gegeven om zijn vermeende uitspraken op deze wijze te publiceren. Het is mij ook wel eens overkomen dat een uitlating achteraf ongelukkig in een artikel is verschenen. In de meeste gevallen is er geen redden meer aan en is het maar te hopen dat het weer overwaait. Het oude adagium dat de volgende dag de vis er weer wordt in verpakt, geldt al jaren niet meer. Dankzij het internet kunnen zaken iemand z’n leven lang blijven achtervolgen.
Teeven denkt aan juridische stappen waarbij de vraag zich opdringt welke steekhoudende argumenten er aangevoerd kunnen worden. Even geheel terzijde, maar wat nou als een ‘toevoegingsklant’ voor deze zaak een beroep op de gefinancierde rechtsbijstand zou doen. Dan bestaat de kans dat de aanvraag wordt afgewezen vanwege zelfredzaamheid van de rechtzoekende. Deze heeft immers zelf een probleem gecreëerd en de gefinancierde rechtsbijstand is er niet voor bedoeld om dergelijke problemen met belastinggeld aan de rechter voor te leggen.
Ik bepleit in casu een uitleg in het openbaar aan de advocatuur alsmede de rechterlijke macht maar ook het parlement over wat er nou eigenlijk met de uitspraken is bedoeld. Ik denk en hoop dat ik wel begrijp waar Teeven op doelt als het gaat om bezuinigingen. Belastinggeld is immers niet bedoeld voor het traineren van strafzaken, het doen van zinloze verzoeken, tijdrovende onderzoeken, het nogmaals horen van legio getuigen die naar eer en geweten bij de politie een verklaring hebben afgelegd. Daar mag paal en perk aan worden gesteld. Het gros van de verzoeken wordt ook niet gedaan als de verdachte zelf voor de kosten moet opdraaien.
Dit laatste geldt overigens sinds kort ook voor de verdachten aan wie door de rechtbank een advocaat is toegevoegd. Als de verdachte veroordeeld is en vermogend is, kan de toevoegingsvergoeding door de overheid worden teruggevorderd. Maar het kan toch nooit de bedoeling zijn geweest om in alle strafzaken de rechten van een verdachte te beperken door te bezuinigen op de advocatuur. Als volstaan wordt met een heldere uitleg waarbij ook geluisterd is naar de geluiden uit de praktijk, loopt ook met de nodige bezuinigingen een goede rechtspleging en de rechtsstaat geen gevaar.
