Partnerbijdrage van

De ‘X’ voor non-binaire personen eindelijk een feit?

De huidige wetgeving kent twee geslachten, namelijk man en vrouw. Meer smaken zijn er niet. Eén van beide komt bij de geboorte in de geboorteakte te staan. Is het geslacht dan op medische of biologische gronden niet duidelijk? Dan komt er te staan dan het geslacht niet kan worden vastgesteld.

Delen:

Op de geboorteakte staat dat zij de ‘dochter’ is van haar ouders en daar heeft ‘zij’ veel moeite mee. In november 2021 dient deze persoon een verzoek in bij de rechtbank Rotterdam om de geboorteakte aan te passen. Deze persoon wil dat geslachtsaanduiding ‘vrouw’ wordt aangepast, zodat er komt te staan ‘het geslacht kan niet worden vastgesteld’. Is dit niet mogelijk? Dan wil deze persoon dat als geslacht ‘X’ wordt vermeld. Ook verzoekt deze persoon dat de voornamen worden gewijzigd in haar huidige, geslachtsneutrale voornamen.

Wat deze persoon aan de rechtbank Rotterdam vraagt lijkt, met de huidige wetgeving, iets onmogelijks, namelijk afwijken van de wettelijke lijn. Toch heeft de rechter dit al eerder gedaan.

Bevoegdheid van de rechter

De rechtbank Rotterdam moet eerst bepalen of hij bevoegd is de zaak te behandelen. Artikel 263 Rv bepaalt welke rechter bevoegd is te oordelen over wijzigingen van registers van de burgerlijke stand. Dat is de rechter binnen wiens rechtsgebied de akte is ingeschreven. Deze geboorteakte is ingeschreven bij de gemeente Breda. Daarom is de rechtbank Oost-Brabant bevoegd. Ook artikel 262 Rv is belangrijk, omdat deze persoon wil dat de voornaam wordt gewijzigd. Daarin straat dat de rechter van de woonplaats van de verzoeker bevoegd is. In dit geval is dat de rechtbank Rotterdam. Maar deze zaak gaat over de geboorteakte én de voornaamswijziging samen. Zowel de verzoeker als de ambtenaar van de burgerlijke stand wil geen verwijzing, zodat de rechtbank Rotterdam de zaak kan behandelen. Dit staat in artikel 270 lid 1 Rv.

De rechter heeft weinig handvatten

De rechter die moet oordelen of de geslachtsaanduiding in de geboorteakte kan worden gewijzigd, heeft eigenlijk weinig handvatten. Er is (nog) geen wettelijke grondslag voor de wijziging of verbetering van de geslachtsregistratie in een geboorteakte naar ‘het geslacht kan niet worden vastgesteld’, een ‘X’ of een andere geslachtsneutrale aanduiding. Een geboorteakte kan op dit moment op de volgende manieren worden gewijzigd:

  • Staat iemand als ‘man’ geregistreerd en hij heeft de innerlijke overtuiging een vrouw te zijn? Dan kan dat worden aangepast. Dit kan op grond van artikel 1:28b lid 1 BW. De ambtenaar van de burgerlijke stand kan dat doen als er een deskundigenverklaring ligt op grond van artikel 1:28a BW. Dit kan ook als iemand geregistreerd staat als vrouw, maar de innerlijke overtuiging heeft dat zij een man is.
  • Is het geslacht van een kind niet duidelijk bij de geboorte? Dan kan in de geboorteakte staan dat het geslacht van het kind niet kan worden vastgesteld op grond van 1:19d lid 1 BW. Een zogenaamde intersekse conditie kan later worden gewijzigd in ‘man’ of ‘vrouw’.

Deze twee mogelijkheden bieden geen soelaas voor non-binaire personen die de innerlijke overtuiging hebben dat zij juist niet tot het vrouwelijke of mannelijke geslacht behoren. De rechter kan de wens van deze non-binaire persoon dus eigenlijk niet honoreren: er is geen wettelijke grondslag voor een geslachtsneutrale registratie in de geboorteakte.

Het verzoek van de non-binaire persoon die in november 2021 bij de rechtbank Rotterdam aanklopte is niet de eerste. Meerdere rechtbanken kregen hiermee te maken en zijn er anders mee omgegaan. Dat was reden voor de rechtbank Den Haag om daarover prejudiciële vragen te stellen aan de Hoge Raad.

Hoe de rechtbank Rotterdam dit heeft afgehandeld en hoe de te verwachten vernieuwde wetgeving tot stand is gekomen lees je in het volledige artikel van Michel Knapen.

Delen:

Lindenhaeghe Legal maakt deel uit van de Lindenhaeghe Groep, een toonaangevende speler in de financiële opleidingssector. Als opleider van duizenden professionals per jaar beschikken…

Meer berichten van partner

Scroll naar boven