In een brief aan minister Franc Weerwind (Rechtsbescherming) schrijft Kremers dat het college al enige tijd geen medewerking meer krijgt van de Nederlandse orde van advocaten (NOvA).
Het is Kremers een doorn in het oog dat de algemeen deken Robert Crince le Roy meerdere petten op heeft. Hij is voorzitter van Algemene Raad (het bestuur) van de NOvA, voorzitter van het College van Afgevaardigden (het ‘advocatenparlement’) en lid van het driekoppige College van Toezicht (CvT). Volgens Kremers verdraagt deze stapeling zich slecht met de vereisten van onafhankelijkheid en transparantie.
Weeffout
Volgens Kremers heeft Crince le Roy de zaak nog erger gemaakt door ook deel te nemen aan het dekenberaad. Dat is een overlegorgaan van elf lokale dekens die toezicht houden op de naleving van de advocatenregels in hun arrondissement. Kremers, die ‘staatsagent’ is bij KLM en eerder werkte bij het IMF, ABN Amro, de NS en Robeco, vindt het niet passend dat een lid van het College van Toezicht deelneemt aan het dekenberaad waar het college juist toezicht op moet houden. Bij eerdere evaluaties over het advocatentoezicht, zoals in 2020 door onderzoeksbureau Pro Facto, was eveneens kritiek over de verschillende petten van de algemeen deken.
De voorzitter van het dekenberaad, Eef van de Wiel, noemt de constellatie van twee kroonleden en een algemeen deken in het CvT een weeffout. “Jeroen Kremers heeft dit als problematisch ervaren, en wij begrijpen dat hij aandacht vraagt voor de governance.” Ze noemt de twee petten van de algemeen deken onhandig. “Je vraagt dan het onmogelijke van iemand. Je kunt iets niet ‘ontweten’.”
Landelijke toezichthouder
Dat de algemeen deken bij het dekenberaad zit is volgens Van de Wiel niet in strijd met de regels. “Het staat in de Verordening op de Advocatuur (VODA) dat algemeen deken daarbij aanwezig is. Maar ik vind het zelf problematisch, want wanneer is de algemeen deken nou wat?”
Tegen de achtergrond van dit conflict speelt de wens van het CvT en minister Weerwind (Rechtsbescherming) om het toezicht op de advocatuur te hervormen. In een Kamerbrief van 13 juni over de ‘voortgang aanpak georganiseerde criminaliteit tijdens detentie en berechting’ pleitte de minister voor de instelling van een landelijke toezichthouder op de advocatuur (LTA) om criminele ondermijning tegen te gaan. De LTA zal worden geleid worden door minimaal drie advocaten. Dat zijn geen dekens, en zij zullen geheel vrijgesteld worden van hun werk als advocaat.
Fraudezaak
De minister gaat in op de kwestie rond de neef van Ridouan T., de hoofdverdachte in het Marengo-proces. Deze neef werd eerder dit jaar opgepakt omdat hij zich als advocaat van T. zou hebben bezighouden met ontsnappingsplannen. Het toezicht per arrondissement kwam ook in een kwaad daglicht te staan door de fraudezaak bij het kantoor van de landsadvocaat, Pels Rijcken, en het onderzoek van de Haagse deken na de ontdekking naar de malversaties. Naar verwachting komt de minister volgende week met een concrete invulling van de plannen. Dan zal ook het CvT inhoudelijk reageren, zegt een woordvoerster van het college.
Deken Van de Wiel hoopt en verwacht dat onafhankelijk en effectief toezicht beter is geborgd in het nieuwe bestel.
De Nederlandse orde van advocaten zegt het te betreuren „dat de bespiegelingen van Jeroen Kremers over de toekomst van het toezicht op de advocatuur hebben geleid tot zijn terugtreden uit het College van Toezicht”.
Voor het College van Toezicht kwam het opstappen van Kremers als een verrassing. “De stap van de heer Kremers kwam onverwachts, vooral gezien het feit dat zijn benoemingstermijn aan het einde van dit jaar afliep en hij al eerder had laten weten niet in aanmerking te willen komen voor een nieuwe termijn,” zegt Roelie van Wijk. Zij is het andere kroonlid in het CvT. “De heer Kremers heeft zijn eigen afwegingen gemaakt en daaruit conclusies getrokken.”