Je bent aan het chillen in de binnenstad en hebt een heerlijke avond bij jouw favoriete bar. Per ongeluk loop je tegen iemand aan die achter jou staat en er ontstaat een flinke ruzie. De eigenaar ziet niet precies wat er gebeurt, maar hij besluit toch om jou als schuldige aan te wijzen. Mag de eigenaar van deze zaak jou zomaar een toegangsverbod geven zonder een gegronde reden?
JAMMER
Een toegangsverbod is natuurlijk enorm vervelend, al helemaal als je jouw favoriete bar niet meer mag betreden. Het wordt echter nog erger als jij vindt dat je helemaal niets fout hebt gedaan. Je hoeft namelijk niet strafrechtelijk verwijtbaar te handelen om een verbod opgelegd te krijgen. Het komt er simpel gezegd op neer dat iedere ondernemer zelf bepaald voor welke vormen van overlast hij een verbod oplegt. Dat kan dus bij een café, maar ook bij een bijvoorbeeld supermarkt.
VORMVRIJ
Een verbod kan zowel mondeling als schriftelijk worden opgelegd. Een mondeling verbod is voor de ondernemer vooral effectief voor het moment zelf. De persoon kan immers later terugkomen en dan zou de ondernemer dit weer moeten herhalen. Als de persoon de zaak – ook na aandringen – niet verlaat, dan is er sprake van huisvredebreuk ex artikel 138 Wetboek van Strafrecht:
“Hij die in de woning of het besloten lokaal of erf, bij een ander in gebruik, wederrechtelijk binnendringt of, wederrechtelijk aldaar vertoevende, zich niet op de vordering van of vanwege de rechthebbende aanstonds verwijdert, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden of geldboete van de derde categorie.”
EIGENDOMSRECHT
De eigenaar mag een verbod opleggen ex artikel 5:1 BW lid 2: het eigendomsrecht. Het staat de eigenaar met uitsluiting van een ieder vrij van de zaak gebruik te maken, mits dit gebruik niet strijdt met rechten van anderen en de op wettelijke voorschriften en regels van ongeschreven recht gegronde beperkingen daarbij in acht worden genomen. De winkeleigenaar mag dus veel, zolang dit niet in strijd is met bepaalde rechten van diegene aan wie hij het verbod oplegt. Hij mag bijvoorbeeld niet discrimineren en geen misbruik maken van zijn recht ex 3:13 BW:
“Degene aan wie een bevoegdheid toekomt, kan haar niet inroepen, voor zover hij haar misbruikt. Een bevoegdheid kan onder meer worden misbruikt door haar uit te oefenen met geen ander doel dan een ander te schaden of met een ander doel dan waarvoor zij is verleend of in geval men, in aanmerking nemende de onevenredigheid tussen het belang bij de uitoefening en het belang dat daardoor wordt geschaad, naar redelijkheid niet tot die uitoefening had kunnen komen.”
EN NU?
Je kunt proberen om contact te zoeken met de eigenaar om het verbod in te trekken, maar vaak draait het toch uit op een rechterlijke procedure. Dit gebeurt nogal vaak bij personen die een verbod krijgen opgelegd in een supermarkt wegens het stalken van een kassière. Het kan wel degelijk een interessante procedure worden wanneer bepaalde rechten worden geschonden door de eigenaar. De rechter zou in dat geval een afweging moeten maken tussen enerzijds het belang van de bezoeker en anderzijds het belang van de eigenaar. De persoon die het verbod krijgt opgelegd zal moeten aantonen welke rechten geschonden zijn en dat hij er belang bij heeft om weer toegang tot de zaak te krijgen.
Vaak is het niet praktisch als rechter bepaalt dat de bezoeker naderhand tóch weer toegang moet krijgen, omdat dit leidt tot ongemakkelijke situaties. Het zou in dat geval goed mogelijk zijn dat de rechter dan maar besluit om een schadevergoeding op te leggen (in het geval dat de bezoeker gelijk krijgt).
Dit bericht is geschreven door Lennard Pelzer.
Je kunt zijn berichten vinden op deze pagina.
