In zijn uitzending van 29 maart besteedde Arjen Lubach volop aandacht aan RUMAG. RUMAG is bekend geworden door haar quotes en andere content, maar inmiddels wordt er ook merchandise verkocht en is er een theatershow. Lubach attendeerde ons erop dat RUMAG inbreuk op auteursrechten maakt door quotes letterlijk te kopiëren. Maar is dit wel zo?
Auteursrecht kan rusten op teksten wanneer deze origineel en nieuw genoeg zijn. Als de tekst niet uniek of nieuw genoeg is, rust daar geen auteursrecht op. Op basis van artikel 1 Auteurswet rust er van rechtswege auteursrecht op een werk dat is genoemd in artikel 10 lid 1 Auteurswet. Losse woorden en zinnen worden niet in dit artikel genoemd.
Auteursrecht op teksten
Het Infopaq-arrest bepaalt wanneer er auteursrecht rust op zinnen en losse woorden:
- Op losse woorden rust in beginsel geen auteursrecht.
- Wil er auteursrecht op zinnen rusten, dan moet er gekeken worden naar de keuze van de gebruikte woorden, de volgorde van de woorden en de combinatie van woorden die het tot een zin maken. De keuze, de volgorde en combinatie kunnen de zin tot een werk maken waardoor er auteursrecht op rust.
- Als laatste moet de zin uitdrukking geven aan de creatieve geest van de maker van het werk. Deze uitdrukking moet nieuw en oorspronkelijk zijn. Het mag dus niet al eerder zo zijn opgeschreven door iemand anders.
Inbreuk auteursrecht?
Of de zinnen die RUMAG gebruikt auteursrechtelijk beschermd zijn, hangt af van hoe de zinnen zijn geformuleerd. Dankzij het Infopaq-arrest kunnen we concluderen dat een zin pas in aanmerking komt voor bescherming van het auteursrecht als deze zin niet te simpel is. Als we kijken naar de eerste voorwaarde, is hieraan voldaan. De teksten van RUMAG zijn namelijk geen losse worden, maar vormen een zin. Wat RUMAG heel slim doet, is dat zij zinnen gebruikt die over het algemeen standaard gebruikt worden. Daarnaast is het simpel Nederlands en voor iedereen te begrijpen. Aan de tweede voorwaarde kan voldaan zijn, nu er is nagedacht over de gebruikte woorden, de volgorde en de combinatie van woorden. Bij de laatste voorwaarde gaat het echter mis. De quotes die RUMAG plaatst zijn geen uitdrukking van de creatieve geest van de maker. De uitdrukking is daarbij ook niet nieuw: ze “lenen” de uitspraak namelijk van tweets van anderen. Het enige dat RUMAG vaak doet is de quote uit het Engels vertalen naar het Nederlands, maar dat levert nog geen nieuw werk op.
We kunnen dus concluderen dat op quotes die RUMAG van Twitter haalt en vertaalt naar het Nederlands geen auteursrecht rust. Er is dan geen sprake van een inbreuk op dit recht. RUMAG bevindt zich dus in dit soort gevallen, zoals zij zelf stellen, in een grijs gebied.
