Investeringen, fusies en overnames: een bedreiging voor de nationale veiligheid

Op 30 juni 2021 is het wetsvoorstel Wet veiligheidstoets investeringen, fusies en overnames ingediend (hierna: wetsvoorstel). Dit wetsvoorstel ziet op het beheersen van risico’s voor de nationale veiligheid die kunnen ontstaan als gevolg van investeringen, fusies, overnames, oprichtingen van joint ventures en splitsingen. In dit artikel lees je over het belang van dit wetsvoorstel.

Delen:

(foto: Depositphotos-Alexlmx)

Ondanks dat het wetsvoorstel een ‘stille intrede’ lijkt te maken, is het wetsvoorstel mijns inziens noodzakelijk om risico’s voor de nationale veiligheid te beheersen. Het wetsvoorstel introduceert namelijk een toets op verwervingsactiviteiten die wijzigingen in de zeggenschap over vitale aanbieders tot gevolg hebben of wijzigingen in de zeggenschap, verkrijging of vergroting van significante invloed op ondernemingen die beschikking hebben over sensitieve technologie tot gevolg hebben. Het beschermen van sensitieve technologie en vitale aanbieders is van belang met oog op de nationale veiligheid.

Nationale veiligheid

De Nederlandse welvaart is onder andere te danken aan digitalisering en globalisering. De Nederlandse digitalisering en globalisering is met name het gevolg van het gunstige vestigingsklimaat van Nederland, de mogelijkheid tot grensoverschrijdende kapitaalstromen naar Nederland en de positie van Nederland met betrekking tot innovatie op velerlei gebieden. De invloed van digitalisering en globalisering op Nederland is echter niet enkel positief. De geopolitieke gevolgen kunnen namelijk verstrekkend zijn. De vitale infrastructuur en technologieën worden namelijk, als gevolg van de machtspolitieke concurrentie, ingezet voor geopolitieke belangen. Hierdoor kan de nationale veiligheid in het geding komen. Je kan hierbij denken aan het misbruik van sensitieve technologieën en het verstoren van een vitaal proces. Statelijke actoren kunnen namelijk zeggenschap verwerven over een vitale aanbieder om vervolgens, door middel van het verstoren van de bedrijfsvoering, het vitale proces te saboteren. Een vitaal product is drinkwater. Bij een vitale dienst kan je denken aan de productie van nucleaire stoffen. Het saboteren van een vitaal proces, met uitval van een vitale infrastructuur tot gevolg, kan tot maatschappelijke en economische ontwrichting leiden. Met sensitieve technologie wordt gedoeld op technologie met bijvoorbeeld een militaire toepassing. De rechtvaardiging voor het controlemechanisme ligt in dat geval in het feit dat de technologie niet ‘slechts’ een dreiging kan zijn voor de nationale veiligheid, maar ook de nationale veiligheid van bondgenoten. Aldus is het wetsvoorstel mijns inziens van groot belang voor het beheersen van risico’s voor de nationale veiligheid.

Kritiek

Maar het wetsvoorstel verdient niet de schoonheidsprijs. In de memorie van toelichting wordt slechts in algemene termen gesproken over de risico’s voor de nationale veiligheid. Gelet op de verstrekkende gevolgen van het uitvoering geven aan een verwervingsactiviteit zonder toestemming van de minister en dat het wachten op toestemming van de minister resulteert in een beperking op het vrij verkeer van kapitaal, dient de wetgever mijns inziens de risico’s (die een beperking op het vrij verkeer van kapitaal tot gevolg hebben en de gevolgen van handelen in strijd met het wetsvoorstel rechtvaardigen) nader te concretiseren. Daarnaast dient met oog op de rechtszekerheid duidelijkheid te worden verschaft ten aanzien van welke maatregelen bij welke overtreding getroffen worden. Door middel van het hanteren van een afwegingskader zal de wetgever in het voorgaande voorzien en ruimte bieden voor maatwerk.

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Meest gelezen berichten

Van onze kennispartners

Juridische vacatures

Scroll naar boven