Het lijkt geen luxe dat advocaten zich enigszins verdiepen in bedrijfskundige aspecten van hun eigen business. Dat geldt zeker ook voor juridische studenten die veelal tijdens hun (academische) opleiding uitsluitend zijn geconfronteerd met juridische vakken. Vandaar dat het verstandig lijkt het vak ‘Organisatie van professional services’ op te nemen in elk juridisch curriculum aan universiteiten en hogescholen.
Bij Boom Juridische Uitgevers in Den Haag verschijnt begin april een nieuw boek onder redactie van prof.dr. Rob van Otterlo gericht op met name de advocatuur, althans op de bedrijfskundige kant van de advocatenkantoren, onder de titel ‘Organisatie van professional services’. Het boek is een eerste spin off van de leerstoel ‘Organisatie van de juridische dienstverlening’ aan de Universiteit van Amsterdam.
‘Organisatie van professional services’ is een handboek geschreven door negentien auteurs dat zich richt op Professional Services Firms in de juridische praktijk. Het boek voorziet in een leemte in de Nederlandse literatuur op het gebied van bedrijfskunde voor professional service firms in de juridische praktijk. Het ca. 360 pagina’s tellende boek mag niet ontbreken in de standaard bibliotheek van advocatenkantoren. Daarnaast zou het goed zijn als juridische studenten die uiteindelijk de rechtspraktijk in willen door middel van dit boek een eerste (theoretische) kennismaking betrachten met de bedrijfskundige aspecten van de rechtspraktijk. Het is eigenlijk raar dat juristen tot op heden opgeleid worden zonder enige kennis van de organisaties en markten waarin zij na hun studie gaan werken. Voor hen lijkt de wereld weliswaar te draaien om het recht, maar uitstapjes naar de economische werkelijkheid lijken zeker tot meer inzicht te kunnen leiden bij de beginnende professionals. De negentien verschillende auteurs zijn alle specialist op één of meerdere bedrijfskundige onderdelen van professional services firms.`Alle relevante bedrijfskundige onderwerpen komen aan de orde, Strategie, Human Resources Management, Kwaliteitsmanagement, Kennismanagement, Marketing, innovatie (van dienstverlening), Leiderschap, Cultuur, Planning & Control, (de financiële kant van de business) enzovoort. Ondanks dat het waar is zoals de deken van de Nederlandse orde van Advocaten Jan Loorbach onlangs zei in het FD dat advocaten jurist zijn en geen begrip hebben van de financiële finesse van producten waarover zij adviseren, is het wel handig als de advocaten, en zeker de partners/eigenaren, iets begrijpen van het bedrijfskundige reilen en zeilen van hun kantoor. Het lijkt geen luxe dat advocaten zich enigszins verdiepen in bedrijfskundige aspecten van hun eigen business. Dat geldt zeker ook voor juridische studenten die veelal tijdens hun (academische) opleiding uitsluitend zijn geconfronteerd met juridische vakken. Het boek van Van Otterlo c.s. is dan ook eigenlijk één groot pleidooi voor het opnemen van het vak ‘Organisatie van professional services’ in elk juridisch curriculum aan universiteiten en hogescholen. Het boek lijkt een eerste serieuze poging om dit in het Nederlandse taalgebied voor elkaar te krijgen, daar waar in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde staten dit al wel het geval is. Tot op heden wordt het vak ‘Organisatie van professional services’ voor juristen nog uitsluitend gedoceerd aan de Universiteit van Amsterdam door Van Otterlo zelf. Met de komst van dit handboek komt daar wellicht verandering in. Ook juristen die niet de klassieke professies in gaan maar bijvoorbeeld gaan werken op een juridische afdeling van een bedrijf of overheidsorganisatie doen zichzelf een plezier met het lezen van ‘Organisatie van professional services’. Dergelijke juridische afdelingen lijken immers qua cultuur en aansturing veel op hun juridische counterparts in de professionele dienstverlenende vrije beroepen. Met het uitbreken van de economische crisis in 2008 lijkt het belang van enig begrip van organisatorische en bedrijfskundige en –economische aspecten van het ondernemerschap –alle advocaten zijn immers ook per definitie ondernemers- toe te nemen. Ook een vak als marketing dat uitgebreid in ‘Organisatie van professional services’ aan de orde komt (Krans en Kwakman) lijkt met de toenemende concurrentie in de juridische zakelijke dienstverlening geen luxe meer voor advocatenkantoren. Het simpelweg overlaten van marketing aan een kantoordirecteur lijkt niet de beste keuze. De partners, maar zeker het bestuur van een kantoor , zullen ook enig begrip van dit fenomeen dienen te ontwikkelen. Immers, het grind knerpt niet meer vanzelf zoals dat vroeger het geval was. Kantoren zullen actief de markt in moeten met hun diensten. Daarnaast zullen kantoren zich meer bewust worden van het belang van strategische keuzes, waar richt je je op: customer intamacy, product leadership of operational excellence, en hoe doe je dat. Het kan zeker ook geen kwaad stagiaires, en zelfs studenten al kennis te laten maken met alle aspecten van professional services. Als zij in de toekomst als het ware al opgroeien met bedrijfskundige kennis naast juridische kennis dan zullen de organisaties waar zij voor werken daar van profiteren. Al met al lijkt ‘Organisatie van professional services’ een mooie eerste aanzet in Nederland tot het verbreden van de blik van professionele juristen in de richting van een meer bedrijfskundige oriëntatie.
Bestellen: www.boomuitgeversdenhaag.nl/?view=books&id=12292&menutree=4%7C1%7C2%7C12%7C7
Prof. dr Rob van Otterlo is hoofd uitvoering wet ®elgeving van de Nederlandse Orde van Advocaten en hoogleraar organisatie van de juridische dienstverlening aan de Universiteit van Amsterdam
