Inmiddels heeft de KNB alle leden opgeroepen om de opgave van hun nevenfuncties, zoals verplicht, te actualiseren zodat de KNB en toezichthouder BFT (Bureau Financieel Toezicht) deze meldingen kunnen controleren. Deze opgave van nevenfuncties wordt door de KNB – net als het BFT – vanaf nu jaarlijks gecontroleerd. Tegelijkertijd inventariseert de KNB bij de Kamer van Koophandel welke notarissen staan geregistreerd als enig bestuurder van stichtingen en dit niet – zoals verplicht – digitaal hebben aangemeld bij de notariële tuchtrechter. Daarnaast heeft de KNB per 1 april 2021 externe regionale vertrouwenspersonen aangesteld bij wie integriteitsvraagstukken en eventuele notariële misstanden kunnen worden gemeld.
Derdengelden
Ook zijn er nieuwe regels omtrent de derdengeldenrekeningen. De KNB gaat dit jaar aanvullende regels doorvoeren voor het beheer van derdengelden waarvan niet direct duidelijk is wie daar recht op heeft. Verder is de KNB in overleg met het Ministerie van Financiën om notarissen sneller en gemakkelijker deze zogenoemde ‘liggende gelden’ te laten storten in de consignatiekas van het ministerie als een notaris na een bepaalde periode geen rechthebbenden op deze gelden heeft kunnen achterhalen. Dit wordt gedaan om te vermijden dat een individuele notaris langdurig zonder nader toezicht over deze gelden beschikt. Tot slot wil de KNB het toezicht in het notariaat stroomlijnen door meer digitalisering van het betalingsverkeer van notarissen via hun ‘derdengeldenrekeningen’, onder meer door het gebruik van algoritmen. De KNB bespreekt dit met de Nederlandse Vereniging van Banken en het BFT.
Verduistering
Deze nieuwe maatregelen vinden hun grondslag in de fraudezaak bij Pels Rijcken, waar Frank Oranje, de vorige bestuursvoorzitter, als notaris vele jaren miljoenen vanuit stichtingen via ‘derdengeldenrekeningen’ naar privérekeningen heeft gesluisd en verduisterd. De KNB-acties komen ook voort uit aanbevelingen in het Rapport Werkgroep Kwaliteit & Toezicht van de KNB en het BFT uit 2019, die nu toegespitst en versneld worden doorgevoerd.
Draagvlak
Volgens Annerie Ploumen, notaris en voorzitter van de KNB is er een breed draagvlak voor deze maatregelen. Daarvoor zijn gesprekken gevoerd met individuele leden, de ledenraad, het BFT en stakeholders zoals Kamer van Koophandel, de Ministeries van Veiligheid & Justitie en van Financiën, de Nederlandse Vereniging van Banken, de Nederlandse Orde van Advocaten en het Kadaster. “We kunnen nu doorpakken en dit soort misstanden bestrijden, waar nodig en waar mogelijk. De KNB was al bezig met de implementatie van adviezen uit het rapport van KNB en BFT van 2019. Die vernieuwingen schakelen wij nu doelgericht naar een hogere versnelling. Integriteit en vertrouwen vormen de essentie van ons vak. En daarvoor is zelfreinigend vermogen onmisbaar.”
