‘Van gewone jongen tot televisierechter’ is de ondertitel van deze memoires van Frank Visser, jarenlang bekend als ‘De Rijdende Rechter’. Het boek begint met zijn jeugd: de vroege dood van zijn vader, de vele verhuizingen van het grote (rooms-katholieke) gezin, de moeilijke financiële omstandigheden en zijn matige schoolprestaties. Toch gaat hij rechten studeren, enthousiast geworden door de lessen handelsrecht op de HBS. In 1975 studeert hij cum laude af aan de Vrije Universiteit. Tijdens zijn studie werkt Visser bij de rechtswinkel en op de afdeling Familiezaken van de rechtbank Den Haag. Over rechters die echtscheidingszittingen leiden, schrijft hij: “Ik betrapte mezelf weleens op de gedachte dat vroeg dementerende magistraten bij voorkeur hier werden ingezet.”
Visser wil het liefst bij de Verenigde Naties werken. Maar na een onbevredigend baantje in de bibliotheek van het Vredespaleis meldt hij zich bij de raio-opleiding aan, en met succes. Hij begint bij het Openbaar Ministerie in Amsterdam en bevalt daar kennelijk goed. “Eindelijk hebben we weer eens een echte felle!”, citeert hij oudere officieren. Het vervolg vindt bij de afdeling civiel van de rechtbank Maastricht plaats. Na buitenstages bij de recherche en de reclassering kan het echte werk beginnen: fraudeofficier bij de rechtbank Alkmaar. Dat doet Visser een aantal jaren met veel plezier, niet in de laatste plaats omdat hij vaak in de media komt. Hij schrijft (“in mijn overmoed”) ook zijn eerste boekje – De verdachte zakenman – en mag daarover bij Sonja Barend vertellen. “Mijn eerste televisieoptreden was een succes gebleken.”
Eigen baas
Als in 1992 het Nieuwe Burgerlijk Wetboek wordt ingevoerd en hij zich daarin gaat bekwamen, wil Visser kantonrechter worden. Na pogingen in Den Helder en Amsterdam slaagt hij in Zaandam. Hij is de enige sollicitant én de enige kantonrechter. Hoewel het aanvankelijk rustig is, begint de werklast al gauw toe te nemen en wordt het kantongerecht “mijn tweede woning, dus bleef ik na werktijd doorwerken”. Enige ijdelheid is daaraan niet vreemd, zoals hij toegeeft. “Ik wilde in de juridische wereld erkend worden als een vakbekwaam rechter die belangrijke vonnissen schreef die getuigden van een grote belezenheid en rechtskennis.” Als hij dan al zijn vonnissen naar de NJ stuurt, krijgt hij na enige tijd “een briefje of ik wilde stoppen met inzenden van zo weinig interessante vonnissen”.
In 1995 vraagt de NCRV hem televisierechter te worden. “Een kijkerspanel zocht de ‘leukste’ uit en dat was ik kennelijk. Voortaan was ik ‘De rijdende rechter’.” Dat regelt hij helemaal zelf, “want ik was als kantonrechter nog altijd mijn eigen baas”. Als het kanton Zaandam deel van de rechtbank Haarlem wordt, verandert dat. Hij wil dan weleens iets anders. Een (overmoedige) poging Nationaal Ombudsman te worden strandt echter. In 2014 gaat Visser met vervroegd pensioen. Zijn televisiewerk gaat door, zij het dat hij in 2015 naar SBS6 overstapt.
Wie saillante onthullingen verwacht, moet Met vallen en opstaan niet lezen. Het is het relaas van een kantonrechter die in de rechtszaal en op televisie zaken heeft behandeld en niet schroomt zijn eigen successen en inzichten weer te geven.
Willem F. Korthals Altes was tot 2020 seniorrechter in de rechtbank Amsterdam en tot 2023 rechter-plaatsvervanger in de rechtbank Noord-Holland.
Frank Visser, Met vallen en opstaan, Van gewone jongen tot televisierechter’, Balans
+ leest lekker weg
– Visser koketteert met zijn ijdelheid, maar toont verder geen zelfkritiek
Sterren: 3
