Mr. van de week is Sandra Taal. Zij promoveerde aan de Universiteit Utrecht op een proefschrift over het kennisuitwisselingsgedrag van rechters, getiteld ‘Working separately together: A quantitative study into the knowledge sharing behaviour of judges’. Taal werkt op dit moment als informatie management professional bij PBLQ, een dienstverlener voor de publieke sector.
Twee weten meer dan één. Hoe is het gesteld met kennisdeling onder Nederlandse rechters?
Het lijkt op het eerste gezicht helemaal niet zo slecht gesteld met kennisdeling onder Nederlandse rechters. Rechters zien collegiale kennisuitwisseling over het algemeen als inherent aan hun werk. Toch valt er nog veel te winnen op dit terrein. Om als rechterlijke organisatie optimaal te kunnen profiteren van de beschikbare kennis in de organisatie, is het van belang dat individuen hun kennis niet voor zichzelf houden, maar onderling uitwisselen. Dit betekent dat de verschillende ‘kenniseilandjes’ binnen het gerecht met elkaar verbonden moeten worden. Aangezien kennisuitwisseling alleen door de vrijwillige inzet van rechters een succes kan worden, is dit geen gemakkelijke opgave.
Wat kan of moet beter? Wat zijn uw belangrijkste aanbevelingen?
Het bevorderen van collegiale kennisuitwisseling vraagt om iets anders dan het aanbieden van trainings- en opleidingsactiviteiten aan rechters. Het aanbieden van dergelijke activiteiten is zeer belangrijk, maar is als zodanig niet voldoende om de leer- en ontwikkelcyclus van rechters te ondersteunen. Tevens is het van belang om zich te realiseren dat niet alle kennis gedocumenteerd kan worden. Organisaties moeten niet proberen om alle beschikbare kennis te transformeren tot statische informatie, maar om interactie tussen rechters te bevorderen. Dit laatste bevordert het gezamenlijk creëren van nieuwe kennis wat mogelijk leidt tot nieuwe waardevolle inzichten voor de rechtspraak.
U constateert dat rechters onafhankelijk zijn en dus maar beperkt gemanaged kunnen worden. Een obstakel voor kennisdeling?
Ja en nee. In meer hiërarchische organisaties is de invloed van managers/leidinggevenden op het gedrag van medewerkers groter. Uit mijn onderzoek blijkt echter dat collegiale kennisuitwisseling alleen indirect gemanaged kan worden. Sociale factoren en motivatiefactoren laten een direct positief verband zien met het kennisuitwisselingsgedrag van rechters. Dit betekent dat de juiste condities in de organisatie gecreëerd moeten worden om deze factoren positief te beïnvloeden.
Is kennisdeling een basisvoorwaarde voor de rechtszekerheid?
Het is geen basisvoorwaarde, maar kennisdeling kan het juist en consequent toepassen van rechtsregels wel bevorderen. Kennisdeling tussen rechters kan een eerste stap zijn om uiteenlopende visies (informeel) met elkaar te bespreken.
Als u het voor het zeggen had dan?
Zou ik kritischer kijken naar de invloed van de fysieke werkomgeving van rechters op de collegiale interactie op de werkvloer. Ik ben ervan overtuigd dat enkele simpele aanpassingen al voor grote veranderingen kunnen zorgen. Ook zou ik rechters (de beoogde gebruikers van kennismanagementsystemen) meer betrekken bij de ontwikkeling van nieuwe ICT-systemen en/of ICT-toepassingen.
Wat is het hoogtepunt in uw carrière?
Misschien niet geheel onverwacht, maar ik kies toch voor het behalen van de doctorstitel.
Wat of wie is in uw bestaan uw bron van inspiratie?
Ik heb niet één inspiratiebron. Inspiratiebronnen zijn voor mij vooruitstrevende vrouwen die zich ondanks de nodige tegenslag en weerstand niet uit het veld laten slaan. Ik heb tijdens verschillende reizen een hoop van deze inspirerende vrouwen mogen ontmoeten.
Welk wetsartikel vindt u het mooist? Welk wetsartikel het slechtst?
Het mooiste wetsartikel is wat mij betreft artikel 6 EVRM. Een eerlijke behandeling van een zaak door een onafhankelijke en onpartijdige rechterlijke instantie is één van de fundamenten van onze rechtsstaat. Hoewel er genoeg wetsartikelen zijn waar iets op aan te merken valt, is het lastig om een slecht wetsartikel te noemen. Er zijn wel genoeg opvallende wetsartikelen, zoals het verbod op majesteitsschennis (is een dergelijke wet voor de koning nog steeds nodig?) en het verbod op het beledigend gebruiken van het wapen van het Zwitserse Eedgenootschap.
Welke juridische website raadpleegt u vaak?
rechtspraak.nl
Welk boek las u het laatst?
‘Dark star safari’ van Paul Theroux. Een fascinerend verhaal over een reis dwars door het Afrikaanse continent.
Met wie zou u een gevangeniscel willen delen?
Liever beland ik niet in de cel, maar mocht ik er toch terechtkomen dan zou ik in aanloop naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen graag het gesprek aangaan met Hillary Clinton.
