Ontwikkelingen regelgeving scheiden in 2023

Uit recent onderzoek blijkt dat meer mannen dan vrouwen erover denken om in 2023 te gaan scheiden. Volgens Relate (een Britse organisatie voor relatieondersteuning) blijkt uit hun onderzoek ook dat de stijgende kosten voor levensonderhoud voor extra druk op relaties zorgen. Hoeveel mensen er in 2023 daadwerkelijk gaan scheiden weten we pas aan het eind van het jaar, maar dat er ook dit jaar weer echtscheidingen zullen plaatsvinden staat buiten kijf. Er zijn dit jaar een aantal veranderingen wat betreft regelgeving omtrent scheiding. In dit artikel worden de belangrijkste veranderingen op een rijtje gezet.

Delen:

Verlaging aftrektarief partneralimentatie

Partneralimentatie is fiscaal aftrekbaar, maar sinds 2020 wordt de hoogte van het bedrag dat afgetrokken kan worden steeds lager. Hier is een afbouwregeling op van toepassing. Zo was in 2020 nog 46 procent aftrekbaar en in 2023 43 procent. Inmiddels is deze afbouw verder doorgevoerd. Dit betekent dat in 2023 nog 37,05 procent betaalde partneralimentatie afgetrokken kan worden. Dit kan een flink verschil maken in netto maandlasten. Om die reden is het soms noodzakelijk om opnieuw naar de hoogte van de alimentatie te kijken. Omdat het percentage in 2023 weer verder daalt, kan het zijn dat het aantal verzoeken tot herziening weer toe zal nemen. Net als in andere gevallen waarin om herziening wordt gevraagd, kan de scheidingsadvocaat dit aan de rechter voorleggen.

Verandering in berekening hoogte partneralimentatie

De verlaging van het aftrektarief is niet de enige wijziging als het gaat om partneralimentatie. Om de hoogte van de alimentatie te kunnen bepalen wordt gekeken naar de financiële draagkracht van de gescheiden partners. Tussen de berekening van de kinderalimentatie en die van de partneralimentatie zit een verschil. Bij de kinderalimentatie wordt gerekend met een forfaitaire woonlast. Daarbij wordt ervan uit gegaan dat de gescheiden partners 30 procent van het netto besteedbaar inkomen gebruiken voor wonen. Bij het berekenen van de partneralimentatie werd tot nu toe gebruik gemaakt van de werkelijke woonlasten. Vanaf 1 januari is dit veranderd. Ook voor het berekenen van de partneralimentatie zal nu gerekend worden met 30 procent van het netto inkomen. Hiervoor wordt de nieuwe term ‘woonbudget’ gebruikt.

Woonbudget in de praktijk

Op papier ziet het woonbudget er simpel uit, maar de praktijk is weerbarstig. Er kunnen natuurlijk altijd situaties zijn waardoor het minder zwart/wit is. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat een ex-partner meer dan 30 procent van zijn of haar netto besteedbaar inkomen uitgeeft aan wonen. Wordt hiermee rekening gehouden? Een raadsheer van het hof in Den Haag beantwoordde deze vraag eerder ontkennend. Volgens hem staat het iedereen vrij om meer uit te geven aan wonen, maar met die hogere lasten wordt dan geen rekening gehouden bij het berekenen van de alimentatie. Overigens is datzelfde het geval als een ex-partner minder dan 30 procent uitgeeft. Geeft hij of zij bijvoorbeeld maar 20 procent van het netto besteedbaar inkomen uit aan wonen? Dan rekent de rechter voor de vaststelling van de hoogte van de partneralimentatie alsnog met die 30 procent, oftewel het woonbudget. Overigens nuanceerde de raadsheer zijn ontkennende antwoord wel. Meer uitgeven aan wonen dan het vastgestelde woonbudget is natuurlijk niet altijd een vrije keuze. Wanneer hierdoor betalingsproblemen dreigen te ontstaan kan een rechter besluiten hiermee toch rekening te houden. Ditzelfde kan ook gebeuren wanneer iemand lagere woonlasten heeft, maar simpelweg onvoldoende inkomen heeft voor het vastgestelde woonbudget. Voor een advocaat in Eindhoven (of andere plaats) die zich bezighoudt met echtscheidingen is woonbudget dus een belangrijke nieuwe term.

Aanpassing ‘jusvergelijking’

Het woonbudget is niet de enige wijziging in 2023 als het gaat om het vaststellen van de draagkracht van ex-partners. Tot 1 januari was het zo dat de rechter keek naar de vrije bestedingsruimte die beide ex-partners overhielden na het voldoen van de eerste levensbehoeften. Voor beiden zou dan evenveel moeten overblijven als vrije bestedingsruimte. Dit werd de ‘jusvergelijking’ genoemd, omdat iedere partner evenveel ‘vet’ over zou moeten houden. Toch was dit in de praktijk niet altijd het geval, omdat de vrije bestedingsruimte pas werd berekend na aftrek van de feitelijke woonlast. Maar iemand met een hoog inkomen en een hoge woonlast kon daardoor toch meer te besteden hebben dan de andere ex-partner. Vanaf 1 januari wordt dit vet daarom op een iets andere manier berekend. Er wordt dan namelijk niet meer gekeken naar die vrije bestedingsruimte, maar naar het bedrag dat de beide ex-partners feitelijk te besteden hebben. Dat bedrag zou voor beiden gelijk moeten zijn, na het betalen van de alimentatie. Hierin kunnen dan ook bijzondere kosten meegenomen worden, zoals kosten voor de kinderen die niet via het kindgebonden budget worden vergoed. Het moeten dan wel kosten zijn die niet vermijdbaar en niet verwijtbaar zijn.

Bron afbeelding: cbs.nl

Aantal echtscheidingen neemt af

Er zijn dus diverse wijzigingen waarmee we in 2023 bij een echtscheiding rekening moeten houden. Uit cijfers van het CBS blijkt dat het aantal echtscheidingen de laatste jaren afneemt (zie afbeelding), maar dit komt vooral doordat voornamelijk jongeren vaker kiezen voor ongehuwd samenwonen of een geregistreerd partnerschap. Er is echter een groep waaronder het aantal echtscheidingen wel toeneemt: de groep van ouders die net een kind hebben gekregen. En juist voor deze groep is het van groot belang dat een echtscheiding goed geregeld wordt. Het is daarom te hopen dat de wijzigingen die voor 2023 zijn doorgevoerd hieraan zullen bijdragen.

Dit bericht valt buiten de redactionele verantwoordelijkheid.

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Meest gelezen berichten

Van onze kennispartners

Juridische vacatures

Scroll naar boven