Een studente rechtsgeleerdheid – ze volgt sinds september 2020 de bacheloropleiding aan de Erasmus Universiteit Rotterdam – wordt door de examencommissie officieel berispt. Dat is haar minste zorg: de tentamens staatsrecht, bestuursrecht, materieel strafrecht en formeel strafrecht worden ongeldig verklaard en zij wordt het hele studiejaar (tot zomer 2023) uitgesloten van het maken van tentamens. Haar bezwaar daartegen verklaart het college van beroep voor de examens ongeldig, waarna de studente hoger beroep instelt bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Daarbij wordt zij ondersteund door een advocaat van het kantoor Park20 Advocaten.
Ongeoorloofde bronnen
Volgens de examencommissie heeft de studente gefraudeerd. Bij enkele tentamens heeft zij niet ingelogd en kon hierdoor samenwerken met een andere student. Dat samenwerken is ook aangetoond, aldus de examencommissie. Daarnaast heeft zij bij de beantwoording bij het tentamen staatsrecht ongeoorloofde bronnen gebruikt. Ook bij het tentamen burgerlijk procesrecht heeft zij niet ingelogd, maar dit tentamen is om een andere reden ongeldig verklaard.
Fraude
In de Regels van de examencommissie staat wat onder fraude wordt verstaan: ‘het handelen of nalaten van een student waardoor het voor de examinator en/of de examencommissie onmogelijk is of is geworden zich een juist oordeel te vormen over de door de examinandus verworven kennis, inzicht en vaardigheden of over de kennis, inzicht of vaardigheden van mede‐examinandi’. En fraude is ‘tijdens het tentamen boeken, syllabi, aantekeningen of andere (elektronische) informatiebronnen voor handen hebben en/of raadplegen’, waarbij dat raadplegen niet nadrukkelijk is toegestaan. Ook ‘afkijken’ is fraude.
Niet ingelogd
Volgens de Afdeling is het college terecht tot de conclusie gekomen dat de examencommissie fraude heeft geconstateerd. De studente was voor die tentamens niet ingelogd, hoewel ze wel de regels rondom online tentamens kende. Verder was de ‘Turnitin-score’ (de similariteitsscore) met het werk van een medestudent bijzonder hoog: beiden voerden op zo’n beetje hetzelfde moment vrijwel gelijkluidende antwoorden in. Ook voerde zij bij het tentamen staatsrecht in één keer een volledige blok tekst in dat in precies dezelfde bewoordingen op de website ‘Studeersnel’ staat – maar daarna paste zij die tekst aan. Daarover kon ze geen goede verklaring geven.
Studiefinanciering
De studente vindt dat zij eerst een waarschuwing had moeten krijgen. Er kan niet direct de zwaarste sanctie worden opgelegd. Het college had er ook rekening mee moeten houden dat zij een bindend negatief studieadvies had gekregen, dat zij door de sanctie studievertraging oploopt, dat zij het collegegeld moet doorbetalen en dat dit een grote financiële impact op haar heeft: zij heeft dan geen recht meer op studiefinanciering. En belangrijk: zij heeft niet bewust misbruik willen maken van digitaal tentamineren.
Niet disproportioneel
De Afdeling bestuursrechtspraak veegt dat alles van tafel. Het staat vast dat de studente heeft gefraudeerd, bij meerdere tentamens, en dat betrof steeds een aanzienlijk deel van de te beantwoorden vragen. Dan hoeft de examencommissie niet te volstaan met een waarschuwing. De sanctie is niet onevenredig of disproportioneel. Dat de studente studievertraging oploopt, is nu eenmaal inherent aan de oplegging van een sanctie. Dat geldt ook voor het mislopen van studiefinanciering.