Om kinderen bij vechtscheidingen te beschermen passen familierechters hun werkwijze aan. Initiatieven die bij verschillende rechtbanken zijn ontwikkeld en goed blijken te werken, worden volgend jaar landelijk ingevoerd. Een belangrijke verandering is dat altijd een regierechter wordt aangewezen, die alle geschillen rondom de scheiding behandelt.
Ook streeft de Rechtspraak naar een andere scheidingsprocedure, waarbij ouders gezamenlijk hun problemen aan de rechter voorleggen. Op die manier wordt hun conflict niet onnodig aangewakkerd.
Zo’n 70.000 kinderen maken jaarlijks de scheiding van hun ouders mee, met alle praktische, financiële en emotionele gevolgen van dien. Bij ongeveer 20 procent van de gezinnen verloopt dat niet goed. Ouders worden het niet eens over zorg voor de kinderen of de alimentatie of ze houden zich niet aan afspraken, wat kan leiden tot steeds nieuwe procedures.
Verbeteringen
Kinderen raken in zo’n situatie vaak blijvend beschadigd, vooral als de strijd via hen wordt uitgevochten. Om te voorkomen dat de gang naar de rechter daaraan bijdraagt, hebben rechters een visiedocument opgesteld waarin een reeks voorstellen staat om hun werkwijze te verbeteren. Daarbij staat het belang van het kind altijd voorop. Een aantal van die vernieuwingen wordt momenteel al op proef in de praktijk gebracht en door wetenschappers gevolgd. De Raad voor de rechtspraak heeft geld vrijgemaakt om geslaagde pilots landelijk in te voeren.
Regierechter
Een belangrijke verandering is dat altijd een regierechter wordt aangewezen, die alle geschillen rondom de scheiding behandelt, of het nu gaat om boedelscheiding of de verdeling van de zorg voor de kinderen. De rechter praat met de ouders en de kinderen en verzamelt zoveel mogelijk informatie. Zo krijgt de rechter een goed beeld van wat er allemaal speelt in een gezin en wat er nodig is om dat snel en goed op te lossen.
Afspraken over hulp
In Noord-Nederland hebben familierechters afspraken gemaakt met hulpverleners en gemeenten over de hulp die ouders en kinderen kunnen krijgen. Daardoor kunnen zij mensen gericht doorverwijzen en staat vooraf al vast dat de gemeente die hulp financiert. Dat scheelt heel veel tijd en vergroot de kans dat mensen op de juiste plek terechtkomen. De Rechtspraak wil dat zo’n uniform hulpaanbod overal in het land beschikbaar komt.
Belangenbehartiger voor het kind
Bij de rechtbank Zeeland-West-Brabant is veel ervaring opgedaan met de inzet van gedragsdeskundigen (psychologen, orthopedagogen) die als ‘bijzondere curator’ de belangen van het kind behartigen. De Rechtspraak wil ook daar landelijk mee verder, maar moet eerst afspraken maken over de financiering.
