‘Rechtsstaat-scan NOvA rammelt’

Delen:

Geerten Boogaard

Staatsrechtgeleerde Geerten Boogaard (Universiteit Leiden) heeft in een kritische blog de politieke rechtsstaatscan van de Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA) gefileerd. In zijn column ‘Is de rechtsstaat een linkse hobby?’ op de website Publiekrecht & Politiek zegt Boogaard dat de uitgangspunten soms weinig doordacht zijn. Ook spreekt de commissie die de verkiezingsprogramma’s toetste op rechtsstatelijkheid zich tegen, meent Boogaard.

Kreten

In een telefonische toelichting noemt Boogaard het een groot bezwaar dat de commissie te veel zaken onder de noemer van rechtsstaat brengt. “Daarmee politiseert de commissie het begrip rechtsstaat,” meent Boogaard.  Hij noemt het kwalijk dat onder de vlag van de Nederlandse Orde van Advocaten ‘politieke delen van de discussie gediskwalificeerd worden door ze niet-rechtsstatelijk te noemen’. De commissie onder leiding van professor Wouter Veraart (VU) onderzocht in opdracht van de NOvA de programma’s van dertien partijen. “Wat in ieder geval weinig uitgedacht oogt, is de keuze om verkiezingsprogramma’s te toetsen aan de rechtszekerheid en het motiveringsvereiste,” schrijft staatsrechtjurist Boogaard. “Voor zover verkiezingsprogramma’s zijn geschreven om potentiële kiezers te bereiken met kreten over wat een partij wil veranderen, zijn ze zo eigenlijk een recept voor rechtsstatelijke ellende.”

Kwistig

Boogaard vindt dat commissie hier en daar te kwistig heeft gestrooid met rode (regelrecht in strijd met de rechtstaat) en oranje (kunnen afbreuk doen aan de rechtstaat) kaarten. “De voorstellen om de instroom van asielzoekers te beperken zijn zonder meer ingrijpend en zullen het einde van onze open rechtsstaat betekenen. Toch kan een staat met gesloten grenzen, na opzegging van alle relevante verdragen, nog altijd een rechtstaat zijn.”

Flyeren

Hij vraagt zich af hoe zinvol is het om voor D66 de oranje kaart te trekken omdat de partij in haar verkiezingsprogramma onvoldoende heeft uitgewerkt hoe de herzieningsprocedure van de Grondwet er moet uitzien, en om de PvdA punten te geven omdat in dat verkiezingsprogramma de lettertjes ‘EVRM’ in worden genoemd? “Moet Pechtold met initiatiefwetsvoorstellen gaan flyeren en daar telkens bij zeggen dat hij ook voor het EVRM is?” Boogaard is van mening dat D66 zo geen recht wordt gedaan.

Hervormingsdrift

“Misschien voert de commissie zijn aanpak gewoon een beetje te ver door,” betoogt Boogaard. “Allerhande voorstellen voor staatkundige vernieuwing (‘hervormingsdrift’ aldus het kennelijk niet zo van veranderingen gediende rapport) afserveren wegens gebrek aan inzicht in de resulterende machtsbalans, is een nodeloze diskwalificatie van een legitiem politiek debat.”

Zichzelf tegenspreken

Verder constateert Boogaard dat de commissie zichzelf tegenspreekt. Aan de ene kant noemt de commissie het rechtstatelijk toetsingskader ‘de eisen die vrijwel iedereen onderschrijft die waarde hecht aan een rechtsstaat’ maar aan de andere krijgt bijna de helft van het politieke spectrum een rode kaart. “Dat kan nauwelijks allebei waar zijn.”

Boogaard vraagt zich tenslotte af waarom de NOvA geen toppers uit het staatsrecht heeft benoemd in de commissie, die naast Veraart bestaat uit prof. Peter Rodrigues (UL, immigratierecht), prof. Lokke Moerel (UvT, ict-recht), prof. Marc de Wilde (UvA, algemene rechtsleer), en dr. Camilo Schutte (voorzitter adviescommissie rechtsstatelijkheid NOvA).  “Dat zijn niet de mensen die zich zo met de rechtsstaat bezighouden dat ze zich als scherprechters van het rechtsstaatbegrip kunnen opstellen.”

 

 

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Scroll naar boven