Recentelijk is een collega door de Raad van Discipline veroordeeld tot een voorwaardelijke schorsing van een maand omdat hij een potentiële cliënt een aanzienlijk geldbedrag en een horloge heeft gegeven opdat hij zijn zaak mocht doen. Dit betrof een zeer omvangrijke strafzaak, dus dat verdiende zich wel terug.
Zoals al vaker aangegeven, zijn er steeds minder strafzaken en steeds meer advocaten die in deze vijver vissen en dat leidt tot broodnijd. Reclamemaken mag, jezelf aanprijzen via je bestaande cliëntèle ook maar betalen voor cliënten is not done. Het is de omgekeerde wereld en feitelijk prijs je jezelf uit de markt. Toch signaleer is een toename van grensoverschrijdend en oncollegiaal gedrag. Zo worden er diensten aangeboden aan verdachten die zonder advocaat bij de politierechter zitten te wachten. Verdachten in zogenaamde mediazaken worden benaderd, zij het direct door middel van brieven, zij het indirect via een cliënt die op dezelfde afdeling in het huis van bewaring zit. Als een verdachte in voorlopige hechtenis wordt gesteld, krijgt hij een advocaat van overheidswege toegevoegd. Dat kan een gespecialiseerde strafpleiter zijn, maar ook een generalist die af en toe een strafzaak doet. Als een verdachte ontevreden is over zijn advocaat, mag hij een andere advocaat inschakelen. De nieuwe advocaat dient vervolgens de vergoeding die hij van overheidswege verkrijgt, te verrekenen met zijn voorganger. Er zijn echter verdachten die zonder aanwijsbare reden zelfs drie of vier advocaten verslijten. Bij een reguliere zaak is er weinig meer te verdelen. Als dit omvangrijke zaken betreft, krijgt elke advocaat een vergoeding voor het lezen van het dossier, hetgeen behoorlijk kan oplopen. Dat zijn dure kostenposten voor de belastingbetaler waaraan paal en perk gesteld zou moeten worden. Als ik benaderd wordt door een verdachte met het verzoek zijn zaak over te nemen, treed ik in de regel eerst in overleg met zijn huidige advocaat. Er zijn echter ook collega’s die eerst op de nieuwe cliënt afgaan om er zeker van te zijn dat deze wil overstappen en pas dan de huidige advocaat verwittigen. Dit is klachtwaardig. Hetzelfde geldt voor een piketmelding van een vaste cliënt die om zijn eigen advocaat heeft gevraagd maar even niet beschikbaar was. De piketadvocaat behoort dan de voorkeursadvocaat te verwittigen, eventueel de honneurs waar te nemen, maar niet proberen de zaak zelf te behartigen. Ook in deze situaties ontstaan er vele verschillen van inzicht. Collegialiteit en welwillendheid betaalt zich vanzelf terug en maakt het werk ook leuker, maar helaas is niet iedereen die mening toegedaan. Bij een dispuut draai ik het vaak om en leg de vraag bij de andere partij neer hoe deze het zou vinden als ik mij zo zou opstellen. In de regel blijft het dan angstvallig stil.
