Gedoe bij start-ups en scale-ups komt in verschillende gedaanten. Vaak loopt de samenwerking op de klippen als het ‘briljante’ plan toch niet uitvoerbaar blijkt. Het verhaal achter Facebook herinnert eraan dat ook financieel succes tot ellende tussen oprichters kan leiden. Een Facebook-succes was de jonge onderneming in de adviesbranche nog niet, maar de financiële cijfers waren prima toen de relatie tussen de drie enthousiaste oprichters van een begon te verzuren.
Het conflict tussen de drie kwam tot hun eigen verbazing op een moment dat de zaak heel aardig draaide: voldoende omzet, leuk werk en interessante klanten. Van buiten zag het er rooskleurig uit, maar de onderlinge sfeer was tot onder het nulpunt gedaald. De groei van het bedrijf vroeg om meer structuur, maar niemand had zin in grote-kantoren-bureaucratie. Juist vanwege die kantoorcultuur hadden ze alle drie hun vorige werk vaarwel gezegd.
De samenwerking was in een nieuwe fase beland, een fase die geen van allen beviel. Wat de oprichters eerst bij elkaar waardeerden als ‘prettig complementair’ was nu een constante bron van irritatie. A shitstorm, zoals de oprichter met Amerikaans-Nederlandse achtergrond fijntjes opmerkte. De aandeelhoudersovereenkomst voorzag wel in een regeling bij onenigheid, maar die harde, technisch-juridische oplossing zagen ze niet zitten. Bovendien stond een potentiële, grote klant op het punt over te stappen naar het jonge adviesbureau. Die deal zou zeker afketsen bij het beeld van elkaar de tent uitvechtende partners.
Een kennis van de Nederlandse Amerikaan wees op zakelijke mediation als optie; in overleg met de huisadvocaat werd daarvoor gekozen. Het overtuigende argument voor de aandeelhouders daarbij was de vertrouwelijkheid, voor de rest zouden ze wel zien. Tijdens de eerste gezamenlijke sessie met de mediator kwam het nodige oud zeer naar boven. Maar ook bleken er bij ieder onderbelichte drijfveren te bestaan die ze, ondanks dat ze elkaar al lang kenden, nog nooit met elkaar hadden gedeeld.
Het onderlinge vertrouwen bleek voldoende voor een vervolgafspraak met de mediator als onafhankelijk procesbegeleider. Door te blijven praten slaagden de drie partners erin aan elkaar helder maken waar het ze – naast financiële doelstellingen – om te doen was. Op die manier lukte het de drie om zelf alle ingrediënten voor mogelijke oplossingen boven tafel te krijgen.
In de derde sessie besloten de aandeelhouders dat ze met elkaar verder willen, maar dan wel onder gewijzigde voorwaarden, die de huisadvocaat contractueel vastlegde. Ze spraken daarnaast een evaluatiemoment af, met een strak proces voor het geval ze toch uit elkaar zouden willen. En tot slot: ze besloten een goede officemanager aan te nemen, om te professionaliseren – zonder bureaucratisch te worden. Met hulp van een zakelijk mediator slaagden de drie er in de lucht te klaren. En gelukkig nog op tijd om de gesprekken met de nieuwe, grote klant succesvol af te ronden.
