Naves reageert daarmee op de onlangs gepubliceerde Miljoenennota en het eerder verschenen regeerakkoord van het nieuwe kabinet. In een LinkedIn-publicatie van de Rechtspraak komt de voorzitter van de Raad van de rechtspraak uitvoerig aan het woord.
Het kabinet toont in het regeerakkoord “twee gezichten op het gebied van de rechtsstaat”, meent Naves. Aan de ene kant ziet hij nuttige investeringen in domeinen van de rechtsstaat die dat goed kunnen gebruiken. Anderzijds maakt Naves zich zorgen over een aantal voornemens van het kabinet die diezelfde rechtsstaat juist onder druk zouden zetten.
Rechtsbescherming
Dat het kabinet bij bepaalde rechtszaken, zoals asielprocedures, beroepsmogelijkheden ernstig wil inperken, kan bij Naves op weinig begrip rekenen. “Het beperken van de toegang tot de rechter past niet binnen een rechtsstaat. De overheid moet streven naar uitvoerbaar beleid van hoge kwaliteit. Beleid dat een rechterlijke toets met vlag en wimpel doorstaat. Dat verlangen moet intrinsiek zijn, omdat het de basis legt onder een rechtvaardige samenleving waar ieders rechten worden gerespecteerd.”
De plannen voor de asielketen vormen voor Naves echter niet het enige punt van zorg. Ook ten aanzien van de bouwsector ziet hij problemen ontstaan: “In het hoofdlijnenakkoord werd al gesproken over het beperken van beroepsmogelijkheden bij bouwprojecten. Maar we moeten oppassen dat de overheid het vooral niet voor zichzelf gemakkelijk maakt ten koste van de rechtsbescherming van mensen.”
Positieve kanten
Ondanks zijn pittige kritiek ziet Naves ook positieve kanten in de nieuwe rijksbegroting. Zo blijkt uit de planning dat het Ministerie van Justitie en Veiligheid er zo’n 500 miljoen euro aan extra investeringen bij krijgt, onder meer op het gebied van cybersecurity en familie- en jeugdrecht.
Naves noemt daarnaast het voornemen om constitutionele toetsing door rechters in de toekomst mogelijk te maken. “De Rechtspraak is er al lange tijd voorstander van dat elke rechter in elke individuele zaak kan toetsen aan de belangrijkste wet van het land. Het is goed om te zien dat het kabinet stappen blijft zetten in dit langdurige traject om de Grondwet aan te passen.”