Meer dan de helft van alle vorderingen die gerechtsdeurwaarders in behandeling hebben, worden al geïncasseerd in de minnelijke fase. Dat is in één jaar tijd gestegen met 18 procentpunten. Van de bijna 12 miljard euro aan vorderingen die schuldeisers via deurwaarders proberen te innen, is in 2021 bijna 1,7 miljard echt door deurwaarders binnengehaald. Dat blijkt uit het jaarverslag 2021 van de Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders (KBvG).
Dagvaardingen
Gerechtsdeurwaarders hoeven steeds minder vaak naar de rechter om een vonnis te halen. Van die 1,7 miljard is 65 procent door de schuldenaar betaald zonder dat daar een beslag voor nodig was, een stijging van 8 procentpunt. En 57 procent is geïncasseerd in de minnelijke fase – nog voor eventuele dagvaarding; dat was een jaar eerder nog 39 procent. Deze trend is ook terug te zien in een daling van het aantal dagvaardingen van 12 procent ten opzichte van 2020.
Minder deurwaarders
Dit werk wordt gedaan door steeds minder deurwaarders en kantoorpersoneel. In 2021 nam het aantal gerechtsdeurwaarders (inclusief toegevoegd gerechtsdeurwaarders en kandidaat-gerechtsdeurwaarders) opnieuw af, met ruim 9 procent: van 696 in 2020 naar 631 in 2021. Het aantal niet-ambtelijke medewerkers is in die periode gedaald van 2.661 fte naar 2.450 fte. Het aantal uitgevoerde ambtshandelingen nam in 2021 licht af, de totale omzet steeg een fractie, vergeleken met 2020.
Ontruimingen
In 2021 zijn 3.100 woningen ontruimd. Het aantal bevolen ontruimingen door rechters was 17 procent lager dan een jaar eerder. Uitvoering hiervan kon in 60 procent van de gevallen worden voorkomen. Deurwaarders kregen te maken met minder agressie (445 meldingen in 2021 tegen 779 in 2017), en er werden klachten over deurwaarders geregistreerd.
Beslag op auto’s
Wat wel is gestegen is het aantal beslagen op roerende zaken (met ruim 300 procent) – vooral op auto’s. Dit heeft te maken met het gewijzigd beslagrecht en de nieuwe mogelijkheid om digitaal beslag te kunnen leggen op een voertuig via de Rijksdienst voor het Wegverkeer. ‘Vroeger’ moest de gerechtsdeurwaarder hiervoor op zoek naar de auto, nu kan dat vanachter het bureau, via het kentekenregister. Daar staat tegenover dat aantal beslagen onder derden is afgenomen, met ruim 30 procent. Dat komt, aldus de KBvG, omdat gerechtsdeurwaarders steeds beter inzicht krijgen in betaalvermogen: waar niets te halen valt, is het zinloos beslag te leggen. Gerechtsdeurwaarders kunnen bijvoorbeeld aan banken vragen of een schuldenaar er bankiert. Ook werkt het Digitaal Beslagregister steeds beter.
Ambtshandelingen
Gerechtsdeurwaarders worden betaald voor de ambtshandelingen die ze uitvoeren. Waren dat er in 2017 nog 2.294.300, in 2021 was dat gezakt naar 1.740.500. Ook het aantal incasso-opdrachten en executieopdrachten lopen al jaren terug. De zogeheten BLOS-omzet (‘bewaarpositie, liquiditeit, onderhanden werk en solvabiliteit’) steeg in 2021 wel met 5,5 miljoen euro vergeleken met 2020, maar sinds 2014 is toch een dalende trend ingezet van 398 miljoen (2014) naar 287,5 miljoen in 2021.
Beloningsmodel
Voorzitter Chris Bakhuis van de KBvG stelt dan ook dat het beloningmodel ‘opnieuw moet worden doordacht’. “Het is beter voor iedereen wanneer we escalatie weten te voorkomen. De KBvG blijft dan ook pleiten voor een ‘preventietarief’, waarbij we juist ook beloond worden voor het voorkomen van beslagleggingen of ontruimingen.”
Lees hier het jaarverslag 2021 van de KBvG.
