Terwijl ik dit artikel schrijf, op Oudejaarsdag, hoor ik iedere paar minuten welbekende knallen op straat. Kinderen (officieel pas vanaf 12 jaar) gaan de straat op om te keten met klein knalspeelgoed. Maar ook de oudere generatie vindt het schitterend. Want wat is een Oud & Nieuw zonder vuurwerk?
In Nederland wordt verwacht dat dit jaar zo’n 70 miljoen euro wordt verdiend met de verkoop van legaal vuurwerk. De uitgaven aan illegaal vuurwerk zijn lastiger in te schatten, maar is vast ook erg hoog. Hoe zit het met de regelgeving omtrent ons favoriete oudejaarsfeestartikel? De website van de Rijksoverheid biedt helderheid. De webpagina begint met een confronterende openingszin. “Elk jaar vallen er ernstige gewonden door vuurwerk.” Vanzelfsprekend kent het vrolijke kleurrijke spektakel deze keerzijde. Naast ongelukken zijn ook vandalisme en overlast een jaarlijks terugkerend probleem. De overheid heeft regels opgesteld voor opslag, vervoer en verkoop van vuurwerk, terug te vinden in de Regeling aanwijzing consumenten- en theatervuurwerk (RACT) en het Vuurwerkbesluit. Enkele praktische regels in een notendop:
- Vuurwerk mag alleen worden afgestoken op 31 december vanaf 18.00 tot 1 januari 02.00. Gemeentes kunnen in een APV een algehele vuurwerkvrije zone instellen waar afsteken verboden is.
- Vuurwerk kopen mag alleen als je 16 jaar of ouder bent (en bepaalde producten vanaf 18 jaar). Kinderen vanaf 12 jaar mogen fop- en schertsvuurwerk kopen (categorie F1), zoals sterretjes en ijsfonteinen.
- Vuurwerk mag alleen verkocht worden op de drie dagen voorafgaand aan de jaarwisseling met uitzondering van een zondag. In 2019 is verkoop toegestaan op 28, 30 en 31 december.
- In de online verkoop hebben postpakketbedrijven een verantwoordelijkheid, en kunnen zij pakketten onderscheppen.
- Vanaf jaarwisseling 2019-2020 is het verplicht om gratis veiligheidsbrillen en aansteeklonten aan klanten mee te geven. Ook moeten verkopers uitleg geven over het veilig afsteken van vuurwerk.
Er zijn elk jaar wel geluiden voor algehele afschaffing van consumentenvuurwerk. In andere landen wordt vuurwerk vanuit de overheid geregeld en door professionals afgestoken in vuurwerkshows. In Nederland lijkt een groot deel van de bevolking nog waarde te hechten aan de traditie van het eigen vuurwerk afsteken. Het is uiteindelijk aan de politiek om een beslissing te nemen. In de Tweede kamer lijkt nog geen meerderheid voor een landelijk vuurwerkverbod te zijn. De huidige tussenoplossing is de mogelijkheid tot het instellen van vuurwerkvrije zones.
