10 jaar Mr. Magazine – Mr. Magazine over 10 jaar

Delen:

Gefeliciteerd, Mr. Magazine, met het tienjarig bestaan.

Zo’n mijlpaal is meestal een aanleiding om vooruit en ook terug te kijken. Eerst maar even terug. Eind 2008 ben ik zelf als blogger bij mr-online.nl begonnen. Als ik me goed herinner was dat ook het begin van mr-online, de digitale spruit van Mr. Magazine. Hoewel mijn blogs nooit veel ophef hebben veroorzaakt was er binnen mijn rechtbank wel discussie over de vraag of en hoe je als rechter in de publiciteit kon treden. De of-vraag is inmiddels volmondig positief beantwoord. Het is goed voor de rechtspraak dat er rechters in de openbaarheid actief zijn. De hoe-vraag is interessanter. Binnen de rechtspraak zijn we het er wel over eens dat optreden in de openbaarheid het aanzien van de rechtspraak niet mag schaden. Dat geeft wel wat beperkingen maar daar heb ik zelf eigenlijk nooit last van gehad.

In mijn blogs heb ik verschillende keren toekomstvoorspellingen gedaan over de invloed van informatietechnologie op de rechtspraak. Een leuke bezigheid, vooral omdat voorspellen – aldus Niels Bohr – heel moeilijk is, vooral als het over de toekomst gaat. Je weet het toch niet, want wie had tien jaar geleden de groei van Facebook, smartphones of het bestaan van supercomputer Watson kunnen voorzien?

Is er over tien jaar nog een blad? Ik durf wel te voorspellen dat een papieren blad over tien jaar niet meer de heersende manier is om informatie te presenteren. Dus eigenlijk geen blad meer. Maar heeft Mr. over tien jaar nog wel een publiek?

Zijn er in 2025 nog advocaten? Richard en Daniel Susskind voorspellen in hun nieuwe boek The future of the professions[i] dat het steeds moeilijk zal worden om als professional nog redelijk betaald werk te vinden. Watson, IBM’s supercomputer, laat zien dat de ontwikkeling van slimme lerende systemen veel sneller is gegaan dan voorspeld. Patronen herkennen kunnen machines nu al heel goed. Gaan advocaten kennis delen, zoals de Susskinds in hun nieuwe boek bepleiten? Valt er dan nog een droge boterham te verdienen in het rechtsbedrijf? Het aantal taken waarin de professional nog een voorsprong heft neemt af. Minder werk dus voor professionals zoals advocaten, en daarmee ook minder publiek voor Mr.

Maar zijn er in 2025 nog wel rechters? Het aantal rechtszaken neemt al jaren af. Er is meer probleemoplossing georganiseerd in het maatschappelijk verkeer. Op de Court Technology Conference 2015 hoorde ik een keynote van de oprichter van AVVO, een website die advocaten en rechtzoekenden bij elkaar brengt. Hij waarschuwde de rechters dat hun domein aan het krimpen is door alle online geschilbeslechting die mogelijk is. Ik vind dat op zichzelf niet zo alarmerend. Zolang er maar een mogelijkheid is om naar de rechter te gaan als iemand dat nodig vindt is het heel goed dat niet alle problemen voor de rechter hoeven te komen. Er is op die manier wel minder werk voor rechters. Het ministerie van Binnenlandse Zaken verwacht in 2020 een daling van het overheidspersoneel met 20% ten opzichte van 2010. De gerechten delen in die daling, die na 2020 volgens BZK nog sneller zal gaan.

Informatietechnologie is een katalysator van standaardisatie. Meer openbaarheid betekent dat ongelijke behandeling zichtbaarder wordt. De druk om gelijke behandeling en rechtsgelijkheid zal dus toenemen en resulteren in meer gestandaardiseerde afdoening. Behoort gestandaardiseerde afdoening nog wel tot het domein van de rechter? Voor standaardafdoeningen geldt hetzelfde als voor geschilbeslechting zonder rechter. Voor wie tevreden is met de standaard prima, zolang degene die vindt dat in haar geval de standaard niet voldoet dat maar bij de rechter kan bepleiten.

Daarmee wordt het werk van de rechter wel minder voorspelbaar. De makkelijke kwesties zijn al voorgesorteerd. Wat overblijft, zijn de moeilijke kwesties waarvan eigenlijk niet te zeggen valt wat de correcte uitkomst is. De uitkomsten van een procedure bij de rechter worden dus minder voorspelbaar. Er komt daarom geheid vraag naar voorspellingen. Katz, Bommarito en Blackman[ii] hebben een model ontwikkeld dat behoorlijk nauwkeurig kan voorspellen hoe het Supreme Court van de Verenigde Staten en de individuele leden ervan, zullen stemmen. Het model doet betere voorspellingen dan menselijke experts.

Tenslotte: Het EHRM heeft in het Viola-arrest[iii] uitgesproken dat het gebruik van technologie niet mag leiden tot aantasting van de in artikel 6 EVRM neergelegde standaard van een eerlijk proces. De rechter, als bewaker van een eerlijk proces, moet als procesbewaker de beslissingsvrijheid houden om de rechtspositie van de procespartijen te bewaken. Minder rechters, maar ze worden nog niet overbodig.


[i] Susskind, Richard; Susskind, Daniel (2015-10-09). The Future of the Professions: How Technology Will Transform the Work of Human Experts (p. 290). Oxford University Press.

[ii] Katz, Daniel Martin and Bommarito, Michael James and Blackman, Josh, Predicting the Behavior of the Supreme Court of the United States: A General Approach (July 21, 2014). Available at SSRN:http://ssrn.com/abstract=2463244 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2463244

[iii] Het EHRM heeft in Marcello Viola tegen Italië (ECHR 5 oktober 2005, no. 45106/04) en in Asciutto tegen Italië ( 27 oktober 2007, no. 35795/02) beslist dat een videoconferentie moet voldoen aan de eisen van artikel 6 EVRM, wat in dit geval betekent dat de verdachte een verklaring aan de rechter moet kunnen afleggen en dat hij van voldoende rechtsbijstand moet zijn voorzien

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Meest gelezen berichten

Van onze kennispartners

Juridische vacatures

Scroll naar boven