De Wet toekomst pensioenen is dan eindelijk aangenomen en treedt per 1 juli in werking. Ondanks dat er nog wel wat te wensen is, is het goed dat de kogel door de kerk is. Het kon immers ook niet zo blijven. Het overgangsregime is met één jaar verlengd en duurt nu tot 2028. Indien nodig is de minister bereid dit nog verder te verlengen. Dat ziet dan met name op de implementatie en niet op de gemaakte keuzes.
Keuzes
De belangrijkste keuze die een pensioenfonds moet maken is die tussen de solidaire en flexibele premieovereenkomst. Flexibel ziet hierbij niet op keuzes zoals de lumpsum, of een hoog/laag-pensioen, maar op de keus voor (individueel of collectief) doorbeleggen na pensioendatum. Bij de solidaire premieovereenkomst gaan gepensioneerden juist voor een beschermingsrendement én is er een grotere solidariteitsreserve die schokken – en dan met name daling van het pensioen – na ingang moeten opvangen.
Werkgevers in de vrije markt met een beschikbare premie-staffel moeten kiezen om deze voor zittende werknemers per ultimo 2027 te handhaven of voor iedereen over te gaan op een flatrate-premie. Werkgevers met een middelloonregeling moeten deze of voor 2028 omzetten in een beschikbare premie-staffel of alsdan overgaan op een flatrate-premie.
Wat gaat al eerder in
Een aantal onderdelen van de wet gaat al eerder in. Zo mag vanaf 1 juli het pensioen tien jaar voor pensioendatum ingaan, zonder dat er een zogenoemde ‘niet meer werken’-verklaring hoeft te worden overlegd. Vanaf 1 januari 2024 gaat, als het goed is, de lumpsum van tien procent dan eindelijk in en begint de pensioenopbouw verplicht – als er een regeling is – vanaf 18 jaar in plaats van 21 jaar. Tot slot moet het partnerpensioen vanaf 2028 op risicobasis verzekerd zijn – en dan maximaal vijftig procent van het salaris. Maar als de regeling substantieel wijzigt voor 2028, dan moet direct ook het partnerpensioen worden aangepast.
Data
Alle werkgevers moeten een transitieplan, compensatie-overeenkomst, implementatieplan en communicatieplan opstellen. Voor pensioenfondsen geldt dat deze door de toezichthouder moeten worden goedgekeurd. Dit moet al per 2025 gebeuren. Daarna moet dus uiterlijk per 2028 een en ander geëffectueerd zijn.
Voor werkgevers wiens pensioenregeling door een verzekeraar of PremiePensioenInsteling (PPI) wordt uitgevoerd, moeten per 1 oktober 2026 de gewijzigde pensioenovereenkomst en transitieplan ingediend worden.
Invaren
Zoals bekend, worden opgebouwde pensioenen, ook van gepensioneerden, ‘ingevaren’, dus omgezet naar een persoonlijke pensioenpot. Dit levert uiteraard de nodige discussies op. Hiertegen is geen individueel bezwaarschrift mogelijk. Artikel 83 Pensioenwet wordt hiertoe namelijk tijdelijk buiten werking gesteld. Dat laat onverlet dat er op Europees niveau eigendomsprocedures gevoerd gaan worden. Vooralsnog is de mening van de regering dat de discussie over het buiten werking stellen van het bezwaarrecht en de mogelijke eigendoms-discussies geen belemmering hoeft te zijn om de wet in te voeren (hetgeen dus ook gebeurt per 1 juli).
Bezwaren
De eerste bezwaren door werknemers zijn al ingezonden, mede naar aanleiding van een oproepen daartoe door de vakbond CMHF. Het ABP heeft deze echter niet-ontvankelijk verklaard. Zij is immers maar uitvoerder van de wet, stelt zij. Daarnaast zijn er diverse claim-stichtingen die de overgang ook proberen te voorkomen. Onder andere door te stellen dat er eerst alsnog geïndexeerd moet worden. Kortom, de juridische discussie – hoe onsolidair die wellicht ook is – is begonnen en zal nog jaren duren. Of de kans van slagen van deze bezwaren en claims erg hoog is, durf ik te betwijfelen. Ik waag mij er in ieder geval niet aan, zoals ik onlangs ook heb geschreven in mijn column in De Financiële Telegraaf.
