Egbert Dommering over informatierecht

Delen:

Foto: Cassander Eeftinck Schattekerke

Mr. van de week is Egbert Dommering, die 17 mei zijn boek ‘De Europese informatierechtsorde’ presenteerde op het Instituut voor Informatierecht (IViR) in Amsterdam. Dommering was hoogleraar informatierecht aan de Universiteit van Amsterdam en advocaat bij Brinkhof, Buruma & Maris en Stibbe.

U schetst in uw boek aan de hand van onder andere rechtspraak hoe in tien jaar tijd ontwikkelingen als sociale media, zoekmachines en datagebruik het informatierecht op zijn kop hebben gezet, en ook welke belangrijke discussies hierover in de vakliteratuur zijn gevoerd. Waarover zijn we wat u betreft in het bijzonder nog lang niet uitgepraat?
Tijdens mijn hele beroepsleven in dit vakgebied, theoretisch (als hoogleraar) en praktisch (als advocaat) dachten en spraken wij erover dat alle communicatievormen ooit zouden samenkomen in één netwerk. Het internet heeft die utopie omgezet in een realiteit, met name in de laatste vijftien jaar. Dit heeft enorme consequenties:

  1. Er is een geheel nieuwe semi-openbare sfeer ontstaan die georganiseerd wordt door sociale media en zoekmachines met behulp van geautomatiseerde ordeningsmechanismes. De klassieke media met menselijke redacties zijn naar de periferie verdrongen, maar zijn wel met deze nieuwe openbaarheid verweven. De agendasetting van deze media (organisatie van publieke aandacht) is verdrongen door sociale media.
  2. Informatie is ’vernetwerkt’ (elektronisch aan elkaar gekoppeld) en communicatievormen (privé en openbare communicatie, opslag en toegang) zijn in elkaar opgegaan.
  3. Sociaal- economisch is de samenleving ‘gedataficeerd’. (Big) data zijn de nieuwe macht en het nieuwe sturingsmechanisme.
  4. Klassieke organisatievormen verwateren. We noemen dat ook wel ‘commodification’
  5. Cyber space en social space raken met elkaar versmolten.

Elf jaar geleden hield u uw afscheidsrede ‘Gevangen in de waarneming’ als hoogleraar informatierecht. Maar getuige de verschijning van dit boek bent u nog zeker niet klaar met de wereld van het recht?
Mijn afscheidsrede bevatte al deze elementen, maar nu bevinden we ons in de omwenteling zelf.

De combinatie van biotech en infotech, zo wordt wel gezegd, stelt ons voor een van de grootste uitdagingen ooit. Van politici, filosofen en wetenschappers wordt fundamenteel nieuw denken, regulering en normering verwacht. Waar de techniek voort raast, blijft de politiek achter. Is onze westerse, op vrijheid gerichte, liberale samenleving, waartegen steeds meer mensen in verzet komen, volgens u tot zo’n fundamentele vernieuwing in staat, en welke rol ziet u daarbij voor het recht?
Wetgeving loopt achter en nieuwe wetgeving wordt in Europa vaak door de sterkste belangengroepen gedreven. In mijn boek laat ik zien dat rechters en het denken over nieuwe juridische concepten toch in staat kunnen zijn een nieuw en evenwichtig juridisch kader te maken.

U heeft meerdere boeken op uw naam staan. Wat maakt dat u in het bijzonder trots bent op dit nieuwe boek?
Het loopt van een beschouwing over de Zwarte Piet demonstratie, regulering van nieuwe data platformdiensten tot de controle op veiligheidsdiensten. In de slotanalyse probeer ik verbindende lijnen naar de toekomst te trekken. Het is grensoverschrijdend omdat het vrijheid, privacy, intellectuele eigendom en netwerken in één kader plaatst. Het combineert bovendien theorie (beschouwende stukken) met praktijk (analyse rechtspraak).

Als u het voor het zeggen had dan…?
Laten we nu eindelijk die Mediawet intrekken en een nieuwe wetgeving maken voor alle verschillende types platformdiensten.

Wat is het hoogtepunt in uw juridische carrière?
Als advocaat was misschien de juridische veldslag in 1989 om RTL Nederland op de buis te krijgen het spannendst. Als wetenschapper was het in 1990 het schrijven van de studie Verbinding en Ontvlechting in de Communicatie (VOC studie).

Wie of wat is in uw juridisch bestaan uw bron van inspiratie?
Tijdens mijn studie Langemeier, Pitlo en Enschedé. Als advocaat Guus Maris (A.G. Maris), als wetenschapper de Amerikaanse filosoof John Searle (The Construction of Social Reality).

Wat is niet over u bekend, dat wel interessant is?
Ik schrijf al een paar jaar een kritische blog over beeldende kunst, die in de sector goed wordt gelezen. De laatste ging over de tentoonstelling over Johan Maurits in het Mauritshuis, www.egbertdommering.nl.

Welk boek las u het laatst?
De Engelse vertaling van WIJ van de Russische schrijver Zamyatin. Het is van 1924 en de inspiratiebron voor de latere 1984 van Orwell en Brave New World van Huxley.

Met welke beroemdheid zou u een gevangeniscel willen delen?
Dat lijkt mij onverstandig. Met beroemdheden krijg je in een cel geheid ruzie.

Lees meer over de studententijd van Egbert Dommering.

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Nieuwste berichten

Van onze kennispartners

Scroll naar boven