Het plan van de politieke partij GeenPeil om als een ‘levend stemkastje’ in de Tweede Kamer te gaan zitten is in strijd met de Grondwet. Dat schrijft staatsrechtgeleerde Geerten Boogaard (UL) in het Nederlands Juristenblad van 3 februari 2017.
Doorgeven
Jan Dijkgraafs partij GeenPeil wil bij stemmingen in de Tweede Kamer alleen maar doorgeven wat de leden van de partij eerder hebben gestemd. Dat is volgens Boogaard strijdig met artikel 67 van de Grondwet waarin is bepaald dat leden van de Staten-Generaal ‘zonder last’ stemmen.
Partijendemocratie
Boogaard constateert strijdigheid met de Grondwet in relatieve en fundamentele zin. Relatief, omdat het idee van het levende stemkastje nog meer op gespannen voet staat met idee van het vrije mandaat dan de praktijk van de partijendemocractie met fractiediscipline.
Weigering
De fundamentele strijdigheid bestaat erin dat de levende stemkastjes niet zozeer strijdig zijn met de formele regeltjes van de Tweede Kamer, maar uitgaan van een “wezenlijk ander ideaal van representatie dan waarop de Grondwet berust.” Boogaard: “Door de weigering aan enig Kamerdebat deel te nemen, wijst GeenPeil de parlementaire democratie en de waarde van het vrije Kamerdebat fundamenteel af.”
Piet Hein Donner
Eerder veegde vice-voorzitter Piet Hein Donner van de Raad van State de vloer aan met GeenPeil. “De aanpak van GeenPeil leidt het einde in van de democratische rechtstaat,” zei Donner op Omroep West. Maar professor Wim Voermans (UL) zei bij RTL dat het plan GeenPeil wel door de beugel kan.