Met hun verzoek verwijzen de advocaten naar 2 maart 2022, toen de NOvA de invasie door Rusland van Oekraïne veroordeelde: “De NOvA stelde toen dat Rusland de ‘rule of law’ met voeten trad. Rule of law betekent de gelding van het recht. Zonder rule of law heerst er wetteloosheid en barbarisme. Gezien alle gerechtelijke uitspraken en VN-rapporten over de situatie in Palestina, is duidelijk dat Israël eveneens de rule of law met voeten treedt”, aldus initiatiefnemer en woordvoerder Reinout Sterk, militair advocaat in Lelystad.
Sterk was in november vorig jaar nog adviseur bij een aangifte namens de belangenvereniging Muslim Rights Watch Nederland tegen minister-president Rutte en de ministers Bruins Slot en Schreinemacher ‘wegens medeplichtigheid aan door Israël gepleegde – en nog te plegen – oorlogsmisdrijven’.
Tot de ondertekenaars van de brief behoren onder meer de mensenrechtenadvocaat Liesbeth Zegveld, Haroon Raza, en Yasemin Karga.
Evident
Volgens Sterk zijn de schendingen van het recht door Israël evident: “Onder andere het Internationaal Gerechtshof (ICJ) en de VN-rapporteur voor de bezette Palestijnse gebieden hebben geoordeeld dat het redelijk is om aan te nemen dat er genocide plaatsvindt. Genocide is de ergste misdaad die de mens kan plegen. Hoe langer de internationale gemeenschap dat laat voortduren, hoe meer de werking van de internationale rechtsorde aan geloofwaardigheid verliest.”
Sterk stelt dat de advocaten die de brief hebben ondertekend als hoeders van de rechtsstaat, zo langzamerhand vrezen voor het failliet van de internationale rechtsorde. Uit de brief: “Hoe kunnen Nederland, maar ook bijvoorbeeld de EU of de VN, hierna ten opzichte van andere landen nog een geloofwaardig beroep doen op het internationaal recht?”
Risico
De advocaten wijzen er onder andere op dat de Nederlandse rechter op 12 februari 2024 nog bepaalde dat er een groot risico is dat Israël het oorlogsrecht schendt. Verder wijzen ze onder meer op twee recente uitspraken van het Internationaal Gerechtshof, het juridisch orgaan van de Verenigde Naties. “Dat heeft op 26 januari jl. geoordeeld dat het plausibel is dat Israël het Genocideverdrag schendt, door onder andere de toegang van noodhulp te blijven blokkeren. Nog vorige week heeft het Gerechtshof Israël hier dringend op aangesproken.”
Verplicht
Sterk: “De Nederlandse regering weigert zich al maanden krachtdadig uit te spreken tegen de door Israël gepleegde misdaden, die tot op de dag van vandaag voortduren. Artikel 90 van onze Grondwet verplicht de regering zich in te zetten voor het bevorderen van de internationale rechtsorde.”
Door Israël de hand boven het hoofd te blijven houden, doen ze het tegenovergestelde, aldus de initiatiefnemer: “Gaan we onszelf over 25 jaar dan afvragen hoe het kon gebeuren dat we aan de verkeerde kant van de geschiedenis terechtkwamen? Dit terwijl er zoveel ambtelijke waarschuwingen, gerechtelijke uitspraken en onafhankelijke VN rapporten zijn die de ernst van de situatie duidelijk maken.”
Scherpe veroordeling
De advocaten die de brief ondertekenden vragen de NOvA dringend om een scherpe veroordeling uit te spreken over het ‘door Israël met voeten treden van de rule of law’. “We begrijpen dat het in de Europese context gezamenlijk optrekken, gezien de problematische positie van Duitsland, onmogelijk is. Om die reden verzoeken we u zich in ieder geval nationaal uit te spreken.”
Stille tocht
Op 29 oktober hielden ruim 120 advocaten in toga een stille tocht door het centrum van Amsterdam, omdat ze bezorgd waren over de opstelling van de Nederlandse overheid in de oorlog tussen Hamas en Israël. Ze riepen de regering toen op om de schending van de mensenrechten door Israël te veroordelen.
