Pinkpop 2018: voor de meeste mensen wederom een geweldige ervaring, met een onverwacht enorm triest einde. Even na 04:00 uur (zondagnacht) gaat het vreselijk mis als een bestelbusje inrijdt op een groepje Pinkpop-bezoekers. Om 05:40 uur meldt de politie dat er een dode te betreuren is bij deze aanrijding, terwijl drie anderen zeer ernstig gewond zijn geraakt. De bestuurder rijdt vervolgens weg, maar meldt zich later bij de politie. Wat kan er (juridisch) nu gebeuren met hem?
Het Openbaar Ministerie (hierna: OM) gaat beoordelen of deze bestuurder strafrechtelijk vervolgd kan worden. Er valt bijvoorbeeld te denken aan artikel 6 Wegenverkeerswet 1994 (hierna: WVW): “Het is een ieder die aan het verkeer deelneemt verboden zich zodanig te gedragen dat een aan zijn schuld te wijten verkeersongeval plaatsvindt waardoor een ander wordt gedood of waardoor een ander zwaar lichamelijk letsel wordt toegebracht (…)”. Dit delict wordt gezien als een misdrijf en artikel 175 WVW bepaalt dat dit kan worden gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste drie jaren als het gaat om een slachtoffer die overleden is. Indien het een ongeval betreft waar het gaat om lichamelijk letsel kan de rechter ten hoogste een jaar en zes maanden opleggen. Er hangt de bestuurder dus wel iets boven zijn hoofd, zou je zeggen. Er wordt in de praktijk echter gewerkt met de “Richtlijn voor strafvordering verkeersongevallen en verlaten plaats ongeval” en hieruit blijkt dat in deze zaak een taakstraf (en/of geldboete) aannemelijker is, wanneer we kijken naar de mate van schuld en het niet-gebruiken van alcohol (wat we vooralsnog even aannemen).
Om strafbaar te zijn op grond van dit artikel 6 WVW, moet er dus wel sprake zijn van schuld. Of er sprake is van schuld hangt af van het geheel van gedragingen van de verdachte, de aard en de ernst daarvan en de overige omstandigheden van het geval. In dat kader kan onder meer meespelen dat Pinkpop de weg weer had opengezet voor de bestuurders, dat de slachtoffers in een kring op het wegdek zaten, dat de straatverlichting uit/aan was en er kan worden gekeken naar de snelheid van de bestuurder ten tijde van het ongeval. Dit kan juridisch gezien een enorm technisch verhaal worden, wat zich daarom dan ook niet leent voor dit blogbericht. Het doorrijden na het ongeval is daarnaast ook strafbaar krachtens artikel 7 WVW. De wetgever heeft er echter begrip voor gehad dat mensen bij een ongeluk zó kunnen schrikken, dat ze doorrijden. Als iemand zich binnen twaalf uur alsnog meldt bij de politie om zich bekend te maken, vervalt de strafbaarheid van het doorrijden. Dat is bij dit incident ook gebeurd.
En de schade die de slachtoffers (en nabestaanden) hebben geleden? Als het OM besluit om de bestuurder te vervolgen, dan kunnen de slachtoffers zich ‘voegen’ in het strafproces. Zij zeggen dan eigenlijk: prima dat jullie de bestuurder strafrechtelijk vervolgen, maar wij hebben ook schade die we vergoed willen hebben. Deze schadevergoeding is niet zozeer strafrechtelijk, maar privaatrechtelijk van aard. Hier wordt het weer juridisch technisch. In principe komt het erop neer dat de bestuurder wat betreft de schadevergoeding weer andere verweren kan voeren. Hij kan bijvoorbeeld stellen dat de slachtoffers (deels) eigen schuld hadden aan het ongeval. Bij een ongeval tussen een voetganger en een gemotoriseerd voertuig (bijvoorbeeld een auto) is het percentage eigen schuld maximaal 50%. Hoe de procedure dus ook gaat lopen, de slachtoffers krijgen in ieder geval al de helft van hun schade vergoed door de bestuurder.
Conclusie: het OM zal bepalen of ze de bestuurder strafrechtelijk willen (en kunnen) vervolgen. Als dit zo is, dan kunnen de slachtoffers zich in dit proces voegen om hun schade op de bestuurder te verhalen. Dergelijke zaken zijn te complex om in dit blogbericht uit te leggen, maar er spelen in ieder geval enorm veel zaken een rol. Laten we tot slot niet vergeten dat er in dit verhaal alleen maar verliezers zijn. Het is natuurlijk enorm verschrikkelijk voor de slachtoffers en hun nabestaanden, maar we mogen aannemen dat de bestuurder dit ook nooit heeft gewild.
