Dit blog schrijf ik op 8 maart, internationale vrouwendag. Een belegen hobby van de Verenigde Naties. What else is new? Moeten we het daar echt over hebben? Ach, wie weet? Wat we wel weten is dat vrouwen met een opleiding minder kinderen krijgen, dat kinderen van moeders met een goede opleiding gezonder zijn, betere kansen hebben en het zelf dus ook beter doen, en dat dat allemaal goed is voor de economische ontwikkeling. Daarom is onderwijs voor meisjes een van de Millennium Development Goals. Nederland telt ongeveer 250.000 mensen die niet kunnen lezen en schrijven. 10% van de bewoners van Nederland beheerst het Nederlands zo weinig dat ze niet kunnen meedoen in de maatschappij. Tweederde van hen zijn van Nederlandse afkomst, de rest is van buitenlandse afkomst.
Annemarie
Ik loop al een tijdje na te denken over een ervaring op de zitting een tijd geleden. Daar kom ik zo nog op. Maar eerst: Nelly Frijda vertelde in een interview dat ze een tijd een relatie had gehad met Annemarie Grewel. Annemarie was in de jaren ’70 een soort beroemdheid omdat ze heel goed bijeenkomsten kon voorzitten. Ze was pedagoog aan de Universiteit van Amsterdam, maar toch vooral voorzitter van de UvA’s universiteitsraad. Ze was vaak op tv te zien, in teach-ins – zo noemden wij toen een forum. Universiteitsbestuurders vreesden haar scherpe tong. Ze las ons, vrouwen die rechten studeerden, ook genadeloos de les. Als wij een knip voor onze neus waard waren dan zorgden wij ervoor dat er iets werd gedaan aan de achterstelling van arme vrouwen, we moesten zorgen dat de voogdijregels eerlijker werden, dat de rechtspositie van werkende vrouwen verbeterde en meer van dat soort dingen. In mijn herinnering vonden wij dat een nogal ongemakkelijk advies, misschien wel omdat wij druk waren met onze eigen emancipatie en werken met achtergestelde vrouwen niet zo’n aantrekkelijk idee vonden. Annemarie Grewel is in 1998 overleden aan borstkanker.
Inburgeren
Terug naar de zitting. Ik zie een mooie, jonge vrouw in een nieuw aangemeten toga met een vers gestreken bef. Ze heeft een bos donkere krullen en rood gelakte nagels. Die is goed bezig met integreren, dat zie je maar zo. Ze is de advocaat van een andere vrouw. Die andere vrouw is geboren in 1950, en daarmee is ze even oud als ik. Ze is klein, en van top tot teen in het zwart gekleed.. Haar zoon is er ook. In het dossier wordt gezegd dat ze lang genoeg in Nederland heeft gewoond om zich het Nederlands eigen gemaakt te hebben. Ik vraag haar wat ze voor onderwijs heeft gevolgd. Haar zoon legt uit dat ze dat zelf niet kan uitleggen, Ze spreekt geen Nederlands en is analfabeet. Ze heeft nooit onderwijs gehad, hier niet en ook niet in Marokko, en daarom kan ze ook niet meedoen met de inburgeringscursus. Trouwens, dat kan toch niet want ze moet haar zieke man verzorgen. In de stukken staat ook dat de tests te moeilijk voor haar zijn en dat ze daarom ontheffing van de inburgeringsplicht moet krijgen. Ik zie hoe de complete omgeving van mijn leeftijdgenote zich verzet tegen het idee dat ze iets gaat leren. Ze vinden het gewoon dat zij niet kan lezen en schrijven. Als ze naar een cursus meot gaan volgen is dat voor de omgeving onhandig. Aan het eind van de zitting legt de advocate nog een keer uit dat haar cliente echt geen inburgeringscursus kan volgen.
Ik vraag me nu al een tijdje af wat Annemarie gevonden zou hebben van deze advocate die zelf profiteert van haar opleiding, en bepleit dat haar cliente beter zonder kan.
