De Ocean Cleanup is een door de Nederlander Boyan Slat opgerichte non-profit organisatie die een techniek heeft ontwikkeld om plastic afval uit de oceanen te halen. Hoe bent u bij de Ocean Cleanup betrokken geraakt?
“De Brauw is sinds 2015 de pro bono partner van The Ocean Cleanup. Ongeveer zeven jaar geleden werd ik gevraagd om The Ocean Cleanup te adviseren over internationaalrechtelijke kwesties, en later ben ik deel gaan uitmaken van het kernteam dat hen regelmatig bijstaat.”
Kloppen ze vaak bij u aan voor advies?
“Omdat wij hun eerste aanspreekpunt zijn voor juridische kwesties, heeft De Brauw tientallen projecten voor The Ocean Cleanup gedaan op veel verschillende gebieden. Als algemeen aanspreekpunt voor hun internationale juridische vragen werk ik veelvuldig met ze samen.”
Wat zijn juridische uitdagingen waarmee The Ocean Cleanup te maken heeft?
“Om een voorbeeld te geven: er bestaat momenteel geen pasklaar juridisch kader voor de oceaansystemen van The Ocean Cleanup die op volle zee opereren. De innovatieve technologie van The Ocean Cleanup vereist daarom innovatieve juridische oplossingen. Ik heb The Ocean Cleanup bijgestaan bij onderhandelingen met de Nederlandse staat over een Convenant waarin de internationaalrechtelijke status van de oceaansystemen verduidelijkt wordt. Het Convenant past daarbij de regels van het Zeerechtverdrag over ‘wetenschappelijk zeeonderzoek’ naar analogie toe. Ook houdt het rekening met de internationale wetgeving die van toepassing is op schepen (zonder de oceaansystemen officieel als zodanig te kwalificeren). Het bevestigt bijvoorbeeld de naleving van de regels met betrekking tot veilige scheepvaart, het mariene milieu en het overig gebruik van de volle zee. Het Convenant bevestigt ook de rol, verantwoordelijkheden en de zorgplicht van de Nederlandse staat met betrekking tot de activiteiten van The Ocean Cleanup.”
Hoe is het om voor hen te werken?
“Uiteraard geeft het werk voldoening vanuit het oogpunt van milieu-impact. Maar het vereist ook out-of-the-box, creatief juridisch denken. Bovendien zijn hun vragen altijd verschillend. Een van de eerste projecten die we voor hen deden, was bijvoorbeeld adviseren over de juridische implicaties van hun ‘Mega Expedition’ – waarbij een onderzoeksteam van The Ocean Cleanup onder andere de hulp inriep van een groep enthousiaste privéjachteigenaren tijdens een zeilevenement in Hawaï – en hun ‘Aerial Expedition’ – waarbij testen werden uitgevoerd door laag over de oceaan te vliegen in een vliegtuig met zware apparatuur om opnames vanuit de lucht te maken. Er is dus nooit een saai moment!”
Het adviseren van de Ocean Cleanup lijkt ons iets heel anders dan uw dagelijkse werk als arbitrageadvocaat. Of zien we dat verkeerd?
“Ik werk voornamelijk op het gebied van internationale geschillenbeslechting – met name internationale investerings- en commerciële arbitrages. Net als mijn werk voor The Ocean Cleanup kunnen deze arbitrages complexe internationaalrechtelijke kwesties met zich brengen. Maar mijn werk voor The Ocean Cleanup gaat vaak over unieke vragen op het gebied van zeerecht en milieurecht, wat het werk spannend en afwisselend maakt. Mijn werk voor The Ocean Cleanup is daarbij puur adviserend.”
U bent benoemd als een van de zes EU-arbiters voor handelsrechtelijke geschillen tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. U kunt waarschijnlijk niet wachten tot er een conflict ontstaat en u wordt ingeschakeld?
“Ik hoop uiteraard niet op een conflict, maar ben vereerd benoemd te zijn tot de pool van arbiters in het kader van de Handels- en samenwerkingsovereenkomst (Trade and Cooperation Agreement), die de toekomstige relatie tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk regelt. Mocht het zover komen, dan zou het zeker een fascinerende en uitdagende ervaring zijn.”
Als u het voor het zeggen had, dan…?
“…dan zouden we binnenkort een sterk Global Plastics Treaty hebben. Het afgelopen jaar heb ik namens De Brauw met The Ocean Cleanup aan input gewerkt voor de onderhandelingen over het Global Plastics Treaty tegen plasticvervuiling, waarin The Ocean Cleanup een actieve rol speelt. Het is een enorm ambitieus verdrag, gericht op het aanpakken van de hele levenscyclus van plastic, waaronder het opruimen van plastic dat al in de oceanen drijft. Het is de bedoeling dat de tekst van het verdrag eind volgend jaar klaar is, zodat het verdrag in 2025 in werking kan treden. Het verdrag zou de belangrijkste internationale multilaterale milieuovereenkomst kunnen worden sinds het klimaatakkoord van Parijs – een mooie kans dus!”
Wat staat er bovenaan uw bucketlist?
“Mijn grot-duikbrevet halen.”
Met welke beroemdheid zou u weleens een dag plastic afval willen opruimen?
“Sir David Attenborough!”
