Wat was de motivatie voor het opstellen en versturen van de brief aan de Nederlandse Orde van Advocaten?
“De vraag is andersom. Hoe kan het dat wat alle schijn heeft van genocide gaande is, en wij ons genoodzaakt voelen dat te adresseren? We zien een land op georganiseerde schaal de ergste misdaad plegen die er is, en we zien onze regering dat land de hand boven het hoofd houden. Moeten wij dan niets doen?”
Heeft Hamas de internationale rechtsorde niet juist geschonden, waarna Israël zich aan het verdedigen is door aan te vallen in Gaza, en geen andere keuze heeft dan oorlog voeren?
“Je kunt dit niet los zien van alle pogroms, en de holocaust, die joden in Europa zijn aangedaan. Vanuit die achtergrond begrijp ik de diepgevoelde wens tot een eigen staat. Maar daar hebben de Palestijnen niks mee te maken. Omwille van het stichten van de staat Israël is de inheemse bevolking in 1948 met geweld en terreur verdreven. En de Palestijnen die er zijn blijven wonen, zijn tot tweederangsburgers gemaakt. Bovendien wordt van hen, nog steeds, onder dreiging van geweld land onteigend. Hamas heeft de internationale rechtsorde inderdaad geschonden. Dat was een verschrikkelijke terreuraanslag. Maar geeft dat Israël carte blanche? Is dat een argument om het oorlogsrecht terzijde te schuiven?”
Is het wel de rol van advocaten om zo’n brief te sturen?
“Advocaten zijn de hoeders van de rechtsstaat. Artikel 90 van de grondwet geeft de Nederlandse regering de opdracht de internationale rechtsorde te bevorderen. Door Israël niet keihard aan te pakken, doet de regering het tegenovergestelde. Daarmee schendt ze de Grondwet, en dus de rechtsstaat. Bovendien heeft de NOvA deze deur zelf opengezet, door in 2022 een scherpe veroordeling uit te spreken van het schenden van de Rule of law door Rusland.”
Zal de NOvA reageren op de brief, of heeft ze dat al gedaan?
“Gezien het aloude mechanisme dat kritiek op Israël wordt gelijkgesteld aan antisemitisme, of het verwijt een voorstander van Hamas te zijn, snap ik dat het een heikel punt is voor de NOvA.”
Wat hoopt u met uw ondertekende brief te bereiken?
“Dat het bijdraagt aan het bij zinnen komen van onze regering. Wat zij kan doen is: sancties opleggen, diplomatieke betrekkingen bevriezen, arrestatiebevelen uitvaardigen en Palestina als staat erkennen. Dat had allang gebeurd moeten zijn.”
U bent zelfstandig militair advocaat. Heeft uw achtergrond verband met de actie? Bent u activistisch?
“Mijn achtergrond heeft alleen verband met deze actie, in die zin dat ik gespecialiseerd ben in het oorlogsrecht. Mijn religie of afkomst heeft er niets mee te maken. Dat zou ook niets uit moeten maken.”
Voordat u advocaat werd, was u werkzaam bij defensie. Kunt u een moment in uw militaire loopbaan omschrijven dat wellicht heeft aangezet tot uw betrokkenheid bij de internationale rechtsorde?
“Ik denk weer aan mijn uitvoerige opleiding in het oorlogsrecht. Daardoor is voor mij zo klaar als een klontje dat Israël in allerlei opzichten het oorlogsrecht aan zijn laars lapt. En ermee weg komt.”
U omschrijft uw levenswijze als ascetisch. Hoe ziet dat eruit? En waarom?
“Mijn leven richt zich op werken, vader zijn, sporten en gezond leven. Ik vind het zonde om m’n tijd te verdoen. Mijn ik wordt voor een groot deel bepaald door mijn ego, in feite de angst om niet te krijgen wat een mens wil als het gaat om status, erkenning, liefde en andere zaken. Maar ik kom helemaal niets tekort. Levenskunst bestaat dan ook voor mij uit de poging om al die ruis weg te nemen.”
Welk boek dat u onlangs las heeft indruk op u gemaakt?
“Dat is Nacht und Nebel, van Floris B. Bakels. Hij was politiek gevangene van de nazi’s en heeft de diepste slechtheid gezien en meegemaakt die uit de mens kan voortkomen. Hoe hij dat beschrijft, en vooral wat hij ervan geleerd heeft, heb ik als bijzonder inspirerend ervaren.”
Voor welke strijder heeft u zelf bewondering?
“Ik ben een groot kickboks-liefhebber. Het is zonde dat ik Ramon Dekkers nooit live heb zien vechten. Buiten de ring was hij een zachtaardig persoon, maar tussen de touwen was hij als een bulldozer. Dat kwam door de wil om alles op alles te zetten om zijn doel te bereiken, gepaard gaand met een gigantisch goede conditie en een sublieme techniek. Dat is gewoon kunst om te aanschouwen.”
