Gefeliciteerd met deze prijs! De jaarlijks uit te reiken Geuzenpenning is bedoeld om hedendaagse vrijheidsstrijders en mensenrechtenactivisten te steunen. Hoe voelt u zich, vrijheidsstrijder of mensenrechtenactivist?
Ik zie toch vooral de advocaten voor wie Lawyers for Lawyers opkomt als vrijheidsstrijders én mensenrechtenactivisten. Maar het is fantastisch dat Lawyers for Lawyers een bijdrage kan leveren aan hun werk.
We lezen vaak dat advocaten worden bedreigd, tegengewerkt of vastgezet. Zijn daar ook cijfers van?
Precieze cijfers zijn niet bekend, er wordt aan gewerkt om deze informatie op structurele basis te verzamelen. Maar het gaat om grote aantallen en het is een structureel en wereldwijd probleem.
Op welke manier ondersteunt Lawyers for Lawyers deze advocaten? Wat doet u concreet?
We hebben drie pijlers:
1. Defend – we ondersteunen individuele advocaten door internationaal aandacht te vragen voor hun zaak. We schrijven brieven aan de autoriteiten van het betreffende land, we voeren social media campagnes, nemen strafprocessen waar (vooral in Turkije), we reiken één keer per twee jaar de Lawyers for Lawyersaward uit en organiseren kaartenacties voor advocaten die langdurig vastzitten.
2. Empower – we organiseren trainingen over de Basic Principles on the Role of Lawyers en internationale mensenrechtenmechanismen die advocaten kunnen gebruiken om aandacht te vragen voor hun eigen positie en die van hun cliënten. De afgelopen jaren hebben we dat gedaan voor advocaten uit Iran, Rusland, Oost-Afrika, Kirgizië en Noord-Afrika.
3. Influence – we lobbyen bij overheden om in hun wetgeving effectieve beschermingsmechanismen voor advocaten op te nemen of ondeugdelijke wetgeving te wijzigen. Ook lobbyen we bij de Europese Unie en de Verenigde Naties om aandacht te besteden aan het lot van bepaalde advocaten of advocaten in een bepaald land. We dienen rapporten in en nemen deel aan VN-conferenties en -bijeenkomsten, wat we kunnen doen dankzij onze ECOSOC-status. En we informeren onze collega´s, door bijvoorbeeld te speechen op bijeenkomsten van Jonge Balies.
Krijgt u zelf voldoende steun vanuit de Nederlandse advocatuur, bijvoorbeeld in de vorm van donaties?
We hebben rond de 65 advocaat-vrijwilligers, die heel goed werk doen, en een groot aantal trouwe sponsoren. Dat is natuurlijk fantastisch. Maar we zouden, zeker in deze tijd waarin de rechtsstaat overal onder druk staat, zoveel meer kunnen doen als we in staat zouden zijn onze staf van professionals uit te breiden. Uitbreiding van ons (bescheiden) budget zou daarom zeer welkom zijn.
Op welke manier is een vrije en onafhankelijke advocatuur belangrijk voor een gezonde democratie?
Advocaten hebben tot taak de rechten en vrijheden van burgers te beschermen, (juist) ook in hun relatie met de overheid. Zij waarborgen de toegang tot het recht en zien er op toe dat burgers een eerlijk proces krijgen. Deze rol kunnen zij alleen goed vervullen als zij hun werk onafhankelijk en in vrijheid kunnen doen, zonder ongeoorloofde druk van buitenaf. In een gezonde democratie schept de overheid de waarborgen die daarvoor nodig zijn en beschermt zij advocaten van wie de veiligheid in het geding is.
Stel, ú mocht de Geuzenpenning uitreiken. Wie zou deze dan hebben gekregen?
Advocaten, rechters, journalisten, mensenrechtenverdedigers en oppositieleden uit Belarus die zich tegen het regime durven te verzetten. De repressie die zij op dit moment meemaken is zo heftig.
Als u het voor het zeggen had…
dan zou ik (onder veel meer) de bescherming van advocaten in Nederland tot topprioriteit maken. Want ook hier worden advocaten met grote regelmaat bedreigd, bijvoorbeeld vanuit het criminele circuit, het publiek of hun cliënten, en worden de waarborgen voor een vrije advocatuur niet altijd gerespecteerd.
Wat is niet over Lawyers for Lawyers bekend dat wel interessant is?
Dat de staf van Lawyers for Lawyers heel klein is, maar niettemin – samen met de vrijwilligers – een enorme output weet te realiseren. Alle lof voor directeur Sophie de Graaf, programmamedewerker Leroy Niekoop en programma-assistent Julia Smakman.
Wie of wat is uw bron van inspiratie?
De advocaten voor wie Lawyers for Lawyers opkomt. Ontmoetingen met hen zijn zonder uitzondering enorm inspirerend. Ondanks alle risico´s die zij lopen, gaan veel van hen onvermoeibaar door met hun (mensenrechten)werk.
Welk boek las u het laatst?
Op drift – de ontwrichting van Turkije, van journalist Lucas Waagmeester. Een aanrader voor iedereen die meer over het Turkije van de afgelopen jaren wil weten. En meeslepend geschreven.
Wat staat er bovenaan op uw bucketlist?
Voor Lawyers for Lawyers, onder (veel) meer: het starten van een nieuwe campagne voor environmental lawyers. Zij staan over de hele wereld onder druk. Als lid van de focusgroep Turkije zou ik graag veel meer strafzaken monitoren, ook in andere delen van het land dan in en om Istanbul. Maar daarvoor hebben we meer capaciteit nodig.
Met welke beroemdheid zou u in quarantaine willen zitten?
Nick Cave. De man zingt prachtige liedjes waarbij hij zichzelf op piano begeleidt. Ik heb een witte babyvleugel staan die hij daarvoor kan gebruiken. Ideaal om een quarantaine door te komen.
