Eigen baas zijn is fantastisch
Laat niets van wat ik hierna schrijf je van dat idee afbrengen. Maar dat neemt niet weg dat ik me ook wel eens afvraag hoe ik verder moet. Wat doe ik straks als ik oud(er) ben en doe ik in het licht daarvan nu wel de juiste dingen? Eerlijk is eerlijk, ik ben niet het type wat zich over dat soort zaken erg druk maakt, maar misschien zou ik dat wel moeten doen. Het zijn natuurlijk hele legitieme vragen.
Al lange tijd, maar naar het lijkt de laatste tijd steeds vaker, hoor ik dit soort vragen van collega’s in ons netwerk:“Hoe lang kun je blijven interimmen?”, “Zit er een functie-doorgroei in?”, “Nemen bedrijven/overheden ook nog interimmers in huis van pak ‘m beet 45 jaar?” Ik vat die vragen samen als: wat is mijn houdbaarheidsdatum als interim-jurist?
Voor de juristen in het OJ netwerk wil ik al een tijdje iets doen met deze vraag, maar ik zoek nog naar de juiste benadering. Als je dus goeie ideeën of oplossingen hebt zijn die zeer welkom. Laat ik echter om te beginnen hier eens een paar gedachten over de bovenstaande vragen proberen te formuleren.
De toekomst
Ik voorzie dat in de toekomst interimmers, of liever gezegd ‘zelfstandige professionals’ een nog veel meer geaccepteerd fenomeen worden. Zelfstandig zijn wordt net zo normaal als werken in loondienst nu. In plaats van ad hoc, zoals vandaag meestal het geval is, zullen bedrijven alleen veel planmatiger gebruik maken van de diensten van zelfstandigen. Dat kan tegen die tijd moeilijk anders omdat de noodzaak tot flexibiliteit verder toeneemt en (dat zul je na deze crisis merken) er grote krapte ontstaat op de arbeidsmarkt voor hoogopgeleide mensen (die in loondienst willen werken).
Verder lijkt het me vrij logisch dat als de gemiddelde leeftijd van onze beroepsbevolking toeneemt en schaarste op de arbeidsmarkt zich doet voelen, ook oudere interimmers ‘aan de bak blijven’.
Als deze ontwikkeling zich voltrekt zullen relaties tussen interim-juristen en hun klanten ook een meer continue karakter krijgen. Opdrachten worden langer, het aantal bedrijven waarvoor je tegelijk werkt neemt toe. Voordeel van de grotere continuïteit zal wellicht zijn dat je als interim-jurist makkelijker nieuwe taken krijgt toegeschoven en dat je je zo makkelijker meer kunt ontwikkelen. Dat laatste is op dit moment nog vaak erg moeilijk omdat opdrachtgevers je ad hoc voor een specifieke klus inhuren en je het liefst iets laten doen wat je al 10x met succes voor iemand anders hebt gedaan.
Door deze ontwikkelingen zal de rol van bureaus afnemen en overgenomen worden door professionals zelf die zich emanciperen en zich in netwerken als het onze verenigen.
Maar dat alles is mijn toekomst visie. Zover is het nog niet.
Aan de bak blijven
Even terug naar nu en morgen. ‘Aan de bak blijven’ is misschien niet wat je wil. Dat zou het voor mij in ieder geval niet zijn als ik nog als inhoudelijk jurist zou werken. Je wil meedraaien in de ‘eredivisie’: super interessante opdrachten bij top bedrijven voor een toptarief!
Dat laatste is denk ik niet voor iedereen weggelegd. Mee (blijven) draaien in de top van de markt gaat niet vanzelf. Met gewoon telkens netjes je klus uitvoeren red je het niet. Je zult daar bewust en gericht mee aan de slag moeten gaan. Gericht investeren in de juiste relaties en je persoonlijke ontwikkeling. Ervoor zorgen dat je je onderscheid en dat je opdrachtgevers enthousiast over je zijn en je terug vragen. Kortom: je zult dan echt moeten gaan ondernemen. “Gatver” Hoor ik velen al denken.
Geen probleem als je daar niet voor kiest. Ook dan zul je als oudere interimmer niet per definitie honger lijden, maar als je gewoon blijft doen wat je al deed, denk wel dat je zult moet accepteren dat je op een gegeven moment “ingehaald” gaat worden door een volgende generatie.
Ik zie dat nu al. De jonge collega’s in ons netwerk die goed opgeleid (vaak van grote kantoren), sociaal zeer vaardig en ondernemend zijn, en dat zijn er steeds meer, zitten qua tarief op hetzelfde niveau, of soms al zelfs hoger, als doorgewinterde interim-juristen. En in deze crisistijd zijn het veelal de oudere generalistisch ingestelde collega’s die de meeste moeite hebben met het vinden van opdrachten. (Ik zou hen graag helpen, want ik denk dat sommigen door de crisis en de concurrentie ‘overvallen’ zijn en onvoldoende tijd hebben gehad om hun koers te verleggen, maar dit terzijde)
Het blijkt voor de meeste opdrachten en opdrachtgevers namelijk niet zo te zijn dat meer ervaring beter is. State of the art specialistische juridische kennis vormt vaak een veel belangrijkere factor, evenals de vaardigheid om met nieuwe technologie om te gaan, of je makkelijk aan het team aan te passen. Een het beeld bij klanten is dat jongeren daar vaak beter in zijn dan ouderen. En, laten we eerlijk zijn, dat is net zo’n gekke gedachte.
‘Make a new plan, Stan’
Nu kun je als interim jurist er natuurlijk voor kiezen om op een gegeven moment te ‘blijven hangen’ en in dienst te treden bij een opdrachtgever. Maar je zou natuurlijk ook je bakens kunnen verzetten. Je kunt bijvoorbeeld hetgeen je als interimmer verdiend hebt gebruiken om een nieuw bedrijf op te zetten, je ergens in te kopen of een lopende onderneming over te nemen. Of je vertrekt met je spaarvarken naar een ver warm land waar het leven goedkoop is.
Wil je in het vak blijven dan kun je overwegen om je werkterrein wat te verleggen naar onderwerpen waarbij actuele juridische kennis minder een rol speelt. Uit onderzoek (waar we als netwerk jaren geleden aan meegewerkt hebben) blijkt namelijk dat freelancers die werkzaam zijn op gebieden waarin kennisontwikkeling minder snel gaat, op latere leeftijd een hogere bezettingsgraad qua opdrachten en een hoger tarief realiseren. Nu bezitten we natuurlijk niet allemaal de basiscompetenties om een goeie succesvolle coach, trainer of interim-manager voor juristen te worden, maar als dat voor jou wel het geval is kun je het zeker overwegen.
Nog even concreet over die vragen
Ik wil dit stukje niet afsluiten met alleen algemene opmerkingen. Laat ik ook proberen concreet antwoord te geven op de vragen aan het begin van dit stukje. Dat doe ik even ‘from the hip’ om woorden te gebruiken van een van de netwerkcollega’s die ik over dit onderwerp sprak.
“Hoe lang kun je blijven interimmen?”
Zo lang als je wilt, mits je je ondernemend opstelt of op een gegeven moment als je wat ouder wordt, genoegen wilt nemen met minder interessante en minder betalende klussen.
“Zit er een functie-doorgroei in?”
Doorgroeien kan zeker maar is niet vanzelfsprekend. Hiervoor moet je kansen krijgen om zo nu en dan iets nieuws te doen waarin je je nog niet hebt bewezen. Die kansen zul je eerder krijgen van mensen die je goed kennen en vertrouwen. Wil je graag doorgroeien als interim-jurist dan doe je er goed aan om langdurige relaties met bedrijven en beslissers op te bouwen. Dus als die doorgroei belangrijk is, streef dan naar langere opdrachten en zorg ervoor dat je telkens terug gevraagd wordt bij dezelfde organisaties.
“Huren bedrijven/overheden ook nog interimmers in van pak em beet 45 jaar?”
Ja natuurlijk waarom niet, maar ik denk dat je als interimmer je wel periodiek af moet vragen of je profiel nog wel past bij de markt waarin je opereert. Daar moet je bewust op sturen. Kan/wil je dat niet dan is ter compensatie op een gegeven moment in je loopbaan wellicht een grote dosis flexibiliteit nodig. Flexibiliteit in het soort opdrachten, de hoogte van het tarief, reistijd, positie in het team, etc, etc.
Meer/andere vragen? Of heb je oplossingen of andere/betere antwoorden? Laat het me even weten.