Zeventien medewerkers van het Openbaar Ministerie denken als Kritische Vrienden mee met het College van procureurs-generaal. Voorzitter Gerrit van der Burg van het College noemde de Kritische Vrienden in de Tweede Voortgangsrapportage na het onderzoek van de Commissie-Fokkens, die pleitte die vorig jaar pleitte voor meer verbinding tussen de top en de werkvloer.
Deze commissie, ingesteld om onderzoek te doen naar een liefdesrelatie tussen twee hoofdofficieren, concludeerde onder meer dat het de OM-top aan ethische leiderschap heeft ontbroken.
Informeel netwerk
“We voelden al vóór het rapport van de Fokkens de behoefte om met collega’s in gesprek te zijn, licht Van der Burg toe in een gesprek met de redactie van Mr. “We willen weten wat er leeft, mensen vragen om mee te denken met ontwikkelingen en binnen de organisatie kritische vragen te stellen aan het College.” Hij noemt de groep een informeel netwerk met hart voor de zaak. “Ze kunnen op een laagdrempelige manier hun mening geven.”
Toen het College het idee binnen de organisatie lanceerde, was de animo enorm groot, vertelt Van der Burg. Uiteindelijk is een groep van zeventien mensen samengesteld, die onder meer zijn uitgekozen op basis van representativiteit naar functie, leeftijd en OM-onderdeel.
Bedrijfscultuur
“We zijn halverwege vorig jaar gestart,” licht Van der Burg toe. “We hebben als College drie ontmoetingen gehad. Toen het nog mocht, hebben we bij elkaar gezeten en gesprekken gevoerd, maar de laatste bijeenkomst was met FaceTime.”
Terugkerende thema’s zijn de hoge werkdruk, de bedrijfscultuur, belemmerende administratieve lasten, ICT, keteninformatisering, invulling van vacatures, en benoemingen. Van der Burg: “Het gaat er ook om dat gebouwd wordt aan onderling vertrouwen en dat er ongemakkelijke gespreksonderwerpen worden aangeroerd zoals werkverhoudingen en omgangsvormen. Wat is nodig om elke collega zich thuis te laten voelen binnen het OM?”
Op de vraag wat de belangrijkste inzichten zijn die het College heeft verworven dankzij de Kritische Vrienden, antwoordt Van der Burg: “Het is voor collega’s soms moeilijk hun werk goed te doen omdat ze door ons ICT-systeem niet worden verwend. En ook zijn ze betrekkelijk veel tijd kwijt met administratieve lasten.”
Communicatie
Een advies was om meer aandacht te besteden aan communicatie. “Probeer je in te leven in hoe boodschappen worden ontvangen, kregen we als advies.” Sindsdien lezen de Kritische Vrienden bij bepaalde berichten mee voordat een boodschap wordt verstuurd. “We kregen ook te horen dat je best mag communiceren als je nog geen inhoudelijke informatie hebt. Als een besluit wordt uitgesteld, kan het toch nuttig zijn om even uit te leggen waarom iets langer duurt dan verwacht.”
Verbeteringen van de ICT-systemen zijn lastiger in te voeren, erkent Van der Burg. “We realiseren ons goed dat we niet vooroplopen, de verbeteringen gaan stapsgewijs.”
Vinkjes zetten
Aan de administratieve rompslomp is soms wel iets te doen. “Als de wet bepaalde handelingen vraagt, dan voldoen we daar uiteraard aan. Dat heeft immers vaak te maken met rechtsbescherming. Maar onze systemen vragen ook wel eens dat we vinkjes zetten, en dat proberen we wel te verminderen. We willen dat officieren zoveel mogelijk bezig kunnen zijn met de inhoud van onderzoeken, en niet met randzaken.”
