‘Verwijtbaar gedrag’. Zo noemde OM-topman Gerrit van der Burg de relatie tussen Marc van Nimwegen (eerst lid van het College van procureurs-generaal en later hoofdofficier van het parket Rotterdam) en Marianne Bloos (toen plaatsvervangend hoofdofficier bij het Functioneel Parket). Die uitspraak deed Van der Burg in een reactie op het verschijnen van het rapport van de commissie-Fokkens, dat handelde over de verstoorde verhoudingen binnen het OM.
‘Dolverliefd’
Een van die verhoudingen betrof die tussen Van Nimwegen en Bloos, een relatie die mogelijk al in 2011 begon. Getuigen zagen hen ‘dolverliefd’ terugkomen van een zakenreis naar Thailand. Daar waren ze hand in hand gesignaleerd en overnachten ze in een ander hotel dan door het OM was geboekt.
Feitenonderzoek
Hoewel veel van de relatie al ‘bekend’ was, startte de Rijksrecherche een ‘oriënterend feitenonderzoek’, onder leiding van een officier van justitie van het Landelijk Parket – waar Bloos eerst de leiding had. Opdrachtgever was het College van procureurs-generaal. De Tweede Kamercommissie voor Justitie en Veiligheid vroeg in juli 2019 aan minister Grapperhaus of de twee hoofdofficieren van justitie strafrechtelijk kunnen worden vervolgd voor onder meer valsheid in geschrifte.
Aanbesteding
Het onderzoek van de Rijksrecherche richtte zich op het mogelijk privégebruik van door het OM aangeboden en/of betaalde diensten, zoals het gebruik van een dienstauto met chauffeur, het maken van afspraken in hotels en restaurants en het om- of bijboeken van een terugvlucht en hotelovernachting tijdens de conferentie in 2012 in Bangkok. Ook werd onderzocht of en in hoeverre Van Nimwegen de uitkomst van een aanbesteding inhoudelijk zou hebben beïnvloed. Beiden komen er nu goed vanaf: op deze onderdelen zijn geen aanwijzingen naar voren gekomen voor strafbare feiten.
Declaraties
Ten behoeve van het onderzoek zijn verschillende getuigen gehoord en is onderzoek gedaan naar relevante documenten, zoals declaraties en documenten over dienstreizen. Er is geen gebruik gemaakt van de gespreksverslagen van de commissie-Fokkens. Het onderzoek van de commissie was vertrouwelijk. Wat mensen aan de commissie hebben verteld, is niet gedeeld met het OM.
Getoetst
De beslissing om geen strafrechtelijk onderzoek in te stellen, is getoetst, meldt het Openbaar Ministerie. Deze zaak is besproken in een zogeheten reflectiekamer met OM’ers van verschillende OM-onderdelen en een oud-rechter.
Ontslagen
Hoewel er geen strafrechtelijk onderzoek en dus vervolging zal komen, was het voor beide OM’ers wel einde oefening. Sinds 1 januari werken ze niet meer bij het Openbaar Ministerie. Hun dienstverbanden zijn door het OM beëindigd naar aanleiding van de uitkomsten van het rapport van de commissie-Fokkens vorig jaar april. De commissie heeft onder andere vastgesteld dat er sterke aanwijzingen waren dat de topfunctionarissen vanaf 2011 een relatie hadden toen zij in een hiërarchische verhouding tot elkaar stonden. Zij hebben ten onrechte de relatie niet gemeld en deze tot 2016 steeds ontkend. De commissie stelde ook dat de top van het OM flinke steken heeft laten vallen, omdat langere tijd niet is opgetreden toen het gedrag van betrokkenen werd gemeld door verschillende personen vanuit de organisatie.
Het College van PG’s heeft zich achter de conclusies en aanbevelingen van de commissie-Fokkens geschaard. Het gedrag van de twee voormalig hoofdofficieren vond het College onaanvaardbaar, wat heeft geresulteerd in hun ontslag.
