Honderdduizend Ivorianen zijn slachtoffer geworden van een gedumpte lading giftig materiaal en hebben een massaclaim ingediend tegen grondstoffenbedrijf Trafigura. Wat zijn massaclaims en hoe staat de behandeling van massaclaims ervoor in Nederland?
Het Gerechtshof in Amsterdam heeft bepaald dat grondstoffenbedrijf Trafigura zich moet verantwoorden voor de rol die het bedrijf gespeeld heeft bij de illegale dump van chemische afval in de hoofdstad van Ivoorkust in 2006. Honderdduizend Ivorianen zijn slachtoffer geworden van deze gedumpte lading giftig materiaal en dienden een massaclaim in. Deze Ivorianen leden massaschade. Want wanneer een omvangrijke groep gedupeerden dezelfde schade lijdt, wordt er gesproken van massaschade. Dit kan bijvoorbeeld materiële schade zijn door aardbevingen als gevolg van gaswinning, maar kan ook letselschade zijn door de illegale dump van chemische afval.
Een massaclaim bestaat dus uit grote aantallen gedupeerden met dezelfde geleden schade. In Nederland kunnen de claims van alle gedupeerden gebundeld worden en middels een collectieve actie – ook wel class action genoemd – aanhangig gemaakt worden bij de rechter. Een belangenorganisatie zal hierbij de gedupeerden vertegenwoordigen en namens hen naar de rechter gaan met als doel een veroordeling tot collectieve schadevergoeding. De uitkomst van deze procedure is vervolgens bindend voor alle gedupeerden. Alleen de gedupeerden die aan het begin van de procedure hebben gemeld dat zij niet gebonden willen worden, doen niet mee. Met een collectieve actie wordt dus in een procedure meteen duidelijk hoe het zit met de aansprakelijkheid van de schadeveroorzaker en de daarbij behorende schadevergoeding zonder dat hierbij alle gedupeerden individueel naar de rechter hoeven te stappen.
Via Nederlandse rechter
Nederland neemt een prominente plaats in binnen Europa wanneer het gaat om massaschadeprocedures. Dit komt onder andere door de Wet Collectieve Afhandeling Massaschade en de verschillende wetswijzigingen die ervoor hebben gezorgd dat de mogelijkheden voor het instellen van massaclaims verder zijn verruimd. Hierdoor ontstaat een ruimhartig imago en worden claimzaken tegen nationale en internationale ondernemingen veelal in Nederland afgehandeld. Dit blijkt dan ook uit de zaak tegen grondstoffenbedrijf Trafigura. Honderdduizend Ivorianen claimen slachtoffer te zijn geworden van de in 2006 gedumpte lading met huid- en longproblemen en klachten van neurologische aard tot gevolg. Deze gedupeerden proberen nu via de Nederlandse rechter in aanmerking te komen voor een schadevergoeding. Trafigura heeft hierbij aangevoerd dat de Nederlandse rechter geen bevoegdheid heeft om over een Ivoriaanse massaschade zaak te spreken, maar dit argument is door het Hof verworpen. De uitspraak van het Hof is niet alleen belangrijk omdat het de weg vrij maakt voor een massaclaim tegen Trafigura, maar ook omdat het bevestigt dat Nederland een vooraanstaande positie heeft voor internationale massaclaims.
