De op voorspraak van VVD en BBB aangenomen amendementen op de Penitentiaire beginselenwet gaan over verdere beperkingen van de communicatie tussen advocaten en gedetineerden in de Extra Beveiligde Inrichting of op een Afdeling Intensief Toezicht. Tijdens een Kamerdebat begin maart bleek dat de Kamer onder meer auditief toezicht mogelijk maken wil maken, en de communicatiemogelijkheden tussen advocaten en gedetineerde cliënten sowieso aan meer beperkingen wil onderwerpen.
Spoedadvies
In dat debat gaf minister Weerwind al aan dat het opnemen van gesprekken tussen gedetineerden en advocaten in strijd is met belangrijke grondrechten. Hij vroeg vervolgens een spoedadvies aan de Afdeling advies van de Raad van State. Die concludeerde dat “beide amendementen een inmenging op de vertrouwelijke communicatie tussen advocaat en gedetineerde vormen en onverenigbaar zijn met de Grondwet, het EVRM en het Unierecht”.
De Nederlandse Orde van Advocaten had zich eerder al negatief over het wetsvoorstel uitgelaten.
Vuist
De Raad van State adviseerde de minister om het wetsvoorstel te wijzigen en de inhoud van de amendementen daarbij te schrappen. Dat heeft Weerwind nu gedaan. Hij zegt daarover: “Het wetsvoorstel zoals het in de Tweede Kamer ligt is in strijd met grondrechten. De Raad van State is daar duidelijk over. Dat kan en wil het kabinet niet voor zijn rekening nemen.” Omdat de minister het een prioriteit vindt om een vuist te maken tegen voortgezet crimineel handelen in detentie, heeft hij het voorstel aangepast zodat de maatregelen wél binnen de regels van de rechtsstaat passen.