Mr van de week: Jorrit Rijpma

Delen:

Mr. van de week Jorrit Rijpma

Mr. van de week is Jorrit Rijpma, universitair hoofddocent, verbonden aan het Europa Instituut van de Universiteit Leiden. Deze week werd bekend dat hij is benoemd tot Jean Monnet Chair ad personam door de Europese Commissie.

Van harte gefeliciteerd! We kennen Jean Monnet als een van de geestelijke vaders achter de Europese eenwording, maar wellicht kunt u ons wel even uitleggen wat de naar hem genoemde ‘chair’ precies inhoudt en wat de toevoeging ‘ad personam’ betekent.
In werkelijkheid gaat het niet om één leerstoel, maar om een eretitel verbonden aan een driejarige subsidie die wordt toegekend voor een specifiek project dat onderwijs en onderzoek op het gebied van Europese integratie bevordert. Dit jaar zijn er drie Nederlandse voorstellen gehonoreerd, waaronder het mijne. Omdat de subsidie en de daarbij behorende “leerstoel” niet overdraagbaar zijn, de Latijnse toevoeging voor persoonsgebonden.

U bestudeert onder meer mobiliteit en veiligheid in Europa en dan met name als het gaat om de gevolgen van het ontbreken van grenscontroles in de Europese Unies. Hoe gaat dit onderzoek profiteren van de driejarige subsidie die u eveneens heeft ontvangen?
De subsidie zal in de eerste plaats gebruikt worden om een aantal nieuwe vakken rond dit thema op te zetten. Op het gebied van onderzoek ga ik met name kijken naar hoe het Europese Unie de uitdagingen op het gebied van migratie, asiel en grensbeleid kan aangaan zonder haar kernwaarden – zoals de bescherming van mensenrechten – uit het oog te verliezen. Daarbij zal bijzondere aandacht uitgaan naar de samenwerking met niet-Europese landen. Denk bijvoorbeeld aan de EU-Turkije-deal, maar ook aan de uitwisseling van persoonsgegevens met landen als de Verenigde Staten.

We begrijpen dat er een behoorlijk competitie aan deze benoeming is voorafgegaan. Hoe moeten we ons dit voorstellen?
Ieder jaar wordt een paar honderd schriftelijke voorstellen ingediend van binnen en in mindere mate ook buiten de Europese Unie. Die voorstellen worden beoordeeld op een schaal van 1-100 door een jury van externe deskundigen. Daarbij wordt gekeken naar kwaliteit, methodologie, maatschappelijke relevantie en innovatief karakter.

Als u het voor het zeggen had dan?
Dan zouden we in Europa voorzichtiger omgaan met de verworvenheden van de Europese Unie, de Raad van Europa en de rechtstaat in het algemeen. Op dit moment springt natuurlijk de situatie in Polen eruit, maar het is een tendens die we in meer lidstaten, ook Nederland, zien.

Wat is het hoogtepunt in uw juridische carrière?
The best is yet to come?  Ik heb het geluk gehad op een aantal van de mooiste plekken van Europa les te hebben gehad en te hebben gegeven. Ik heb een aantal grote Europeanen mogen ontmoeten of horen spreken, zoals Herman Van Rompuy toen hij de Europalezing in Leiden gaf. En ik vind mijn werk als rechter-plaatsvervanger een zeer waardevolle aanvulling op mijn academische activiteiten.

Wat of wie is in uw juridisch bestaan uw bron van inspiratie?
Emeritus Professor Rechtssociologie Kees Groenendijk en mijn promotor Emeritus Professor Europees recht Marise Cremona. Beiden met een ongelooflijke kennis en inzicht, geduld en een open, maar kritische blik op Europa.

Wat is over u niet bekend, wat wel interessant is?
Ik spreek Portugees en heb al sinds de middelbare school een fascinatie voor het Sefardisch jodendom.

Welke juridische website raadpleegt u vaak?
www.eur-lex.europa.eu voor Europese wetgeving en rechtspraak. Verder zie je dat blogs steeds belangrijker worden als een vorm van open access tot de wetenschap. Een van de beste: eulawanalysis.blogspot.com

Welk boek las u het laatst?
Homo Deus: een kleine geschiedenis van de toekomst van de Yuval Harari. In het vervolg op Sapiens, schets Harari, zelf historicus, een beeld van de toekomst waarin technologie steeds meer de mensheid zelf definieert. Ook vanuit juridisch oogpunt is dit machtig interessant. Nu al zie je hoe grensbewaking steeds meer geautomatiseerd wordt en hoe techniek steeds ingrijpender surveillance mogelijk maakt, wat weer tot vragen op bijvoorbeeld het gebied van de bescherming van persoonsgegevens leidt.

Met wie zou u een gevangeniscel willen delen?
Giorgio Napolitano. De oud-communist die in 2006 tot president van Italië werd verkozen. Ik schreef destijds mijn proefschrift in Florence en heb hem daar horen spreken. Zeer indrukwekkend. Hij heeft zijn rol met een groot gevoel voor verantwoordelijkheid tot op zeer hoge leeftijd vervuld.  De man bestrijkt bijna een eeuw politieke geschiedenis van Italië en Europa.

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Scroll naar boven