Het ‘meten met twee maten’ roept in de juridische wereld (en daarbuiten) niet zonder meer gunstige associaties op. Toch bestaat er een wezenlijk verschil tussen het beoordelingskader van de tuchtrechter en dat van de civiele rechter: de eerste oordeelt over beroepsregels, de tweede over civiele normen. Dat deze normen van een geheel andere orde zijn, kan blijken uit een recent vonnis van de Amsterdamse voorzieningenrechter (ECLI:NL:RBAMS:2016:5478).
Een forensisch accountant deed in 2013 in opdracht van het bedrijf Linx Telecom persoonsgericht onderzoek naar een voormalig directeur. Deze werd vermoed de raad van commissarissen van Linx verkeerd te hebben geïnformeerd over de hoogte van zijn vorige salaris, om zo bij zijn nieuwe werkgever een hoger salaris te kunnen bedingen. De accountant concludeerde in zijn rapport dat dit aannemelijk was, maar sprak niet met alle betrokkenen. Hij werd daarvoor berispt door de Accountantskamer (ECLI:NL:TACAKN:2014:106) en het College van Beroep voor het bedrijfsleven (ECLI:NL:CBB:2016:148). Beide instanties meenden dat hij meer onderzoek had moeten doen om tot zijn conclusies te kunnen komen, zodat het zijn rapport aan een deugdelijke grondslag ontbrak.
Daarop zag de gewezen bestuurder zijn kans schoon om tegen de accountant en diens kantoor een schadeclaim in te dienen, waarop hij in kort geding alvast een voorschot vorderde. Hij meende dat de accountant tegenover hem onrechtmatig had gehandeld. De voorzieningenrechter ging daar echter niet in mee. Hij oordeelde dat het op basis van de feiten wel degelijk aannemelijk is dat de bestuurder het bedrijf verkeerd heeft voorgelicht, zodat van onrechtmatig handelen van de accountant vooralsnog (binnen de context van het kort geding) geen sprake lijkt. Eventuele methodologische gebreken in het onderzoek doen daar niet aan af.
De uitspraak illustreert het verschil tussen tuchtrecht en civiel recht en relativeert het belang van tuchtrechtelijke oordelen voor de uitkomst van civiele procedures. De civiele rechter zal bij het vaststellen van de aansprakelijkheid van een beroepsbeoefenaar altijd een eigen oordeel vellen op basis van de feiten in kwestie. De betekenis van een eerder tuchtrechtelijk oordeel verschilt daarbij per geval.
