Bij het vaststellen van fouten van beroepsbeoefenaren hebben cliënten vaak een informatieachterstand. Zij staan op afstand en hebben geen inzicht in wat zich precies heeft voltrokken, wat procederen op het eerste gezicht lastig maakt. Er bestaan verschillende manieren om het evenwicht tussen partijen te herstellen, zoals het verleggen van de stelplicht naar de professional.
Een veelgebruikte manier om meer informatie op tafel te krijgen is de vordering op grond van artikel 843a Rv. Op grond hiervan kan documentatie worden opgevraagd die voor de bewijsvoering van belang is. Het gebruik van dit juridische instrument heeft de afgelopen jaren een grote vlucht genomen, mede door de wens van feitenrechters om meer zicht op de zaak te krijgen. Zo oordeelde de Hoge Raad in 2012 dat een 843a-vordering kan worden gedaan “met uiteenlopende oogmerken, zoals het verkrijgen van informatie in verband met (voorgenomen) onderhandelingen of met het oog op het voeren van of de bewijslevering in een lopende of mogelijke procedure”(HR 13 juli 2012, NJ 2013/287 (ABN AMRO/A.)).
Een dergelijk informatieverzoek kan echter niet worden gebruikt voor zogeheten fishing expeditions, waarbij willekeurig informatie wordt opgevraagd om te onderzoeken of de verzoeker mogelijkerwijs over een vordering beschikt. Het verschil tussen een legitiem informatieverzoek en een fishing expedition lijkt te schuilen in de mate van onderbouwing en aannemelijkheid van het verzoek: weet een verzoeker aan de hand van concrete omstandigheden aannemelijk te maken dat de professional is tekortgeschoten in zijn werkzaamheden, dan zal zijn informatieverzoek eerder worden toegewezen dan wanneer hij geen onderbouwing van zijn vordering kan geven. Er rust op de verzoeker van informatie dan ook een zekere stelplicht. Hoe ver die stelplicht precies gaat, is inmiddels in prejudiciële vragen voorgelegd aan de Hoge Raad (Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 6 oktober 2015, ECLI:NL:GHARL:2015:7521). Volgens zijn website heeft de Hoge Raad de vragen momenteel in behandeling.
