De jongen wordt ervan verdacht berichten op social media te hebben geplaatst waarin hij opriep om vrijdagavond 26 november te gaan rellen in de Utrechtse Kanaalstraat. Onder het motto ‘Utrecht in opstand’ liet hij weten tegen het 2G-beleid en het vuurwerkverbod te zijn. Hij riep anderen op ‘matties en vuurwerk’ mee te nemen. Matties is straattaal voor ‘kameraden’.
Bestuurlijke maatregel
Voor die opruiende woorden kreeg hij van de gemeente Utrecht een ‘online gebiedsverbod’ opgelegd. Volgens de gemeente zou zijn oproep een ‘aanzuigende werking’ hebben op groepen die van plan zijn de openbare orde te verstoren. Het online gebiedsverbod, een bestuurlijke maatregel die voor het eerst is opgelegd, houdt in dat de jongen soortgelijke oproepen niet nogmaals mag doen óf mag delen. Op straffe van een dwangsom van 2500 euro.
Grondrechten
Advocaat Anis Boumanjal (B&V Advocaten, Utrecht) noemt in het AD de maatregel ‘creatief’ maar ook ‘juridisch niet houdbaar’. De burgemeester had de jongen beter een gebiedsverbod voor Kanaleneiland kunnen opleggen, suggereert hij in die krant, want de burgemeester (Sharon Dijksma) gaat over de openbare orde in haar eigen stad. “Een online verbod gaat heel ver en daarmee gaat de burgemeester haar jurisdictie te buiten. Zeker als meetelt dat je verworven grondrechten en vrijheden aan banden gaat leggen, terwijl er nog geen rechterlijke uitspraak is en de uitlatingen via het reguliere strafrecht zijn aan te pakken.” Ook vraagt de advocaat zich af hoe dit wordt gehandhaafd. Als het internetverkeer van de jongen in de gaten wordt gehouden “dan komt dat al snel in strijd met de privacyregels”.
Juridische uitdaging
De gemeente wil het online gedrag van de jongen in de gaten houden ‘binnen de kaders van de wet’, aldus een woordvoerder. Advocaat Boumanjal spreekt van ‘de juridische uitdaging van 2022 voor de burgemeester’.
