Vakantie en de te laat terugkerende werknemer

Het vakantieseizoen is aangebroken. Werkgevers zien met lede ogen aan hoe onbezorgd veel werknemers naar het buitenland vertrekken. Het coronavirus laait in verschillende landen immers weer op. Wat nu als een werknemer geen werkzaamheden kan verrichten omdat hij of zij blijkt te zijn gestrand in het buitenland of bij terugkeer in thuisquarantaine moet?

Delen:

foto: Depositphotos

De Nederlandse besmettingscijfers zijn in schrikbarend tempo verslechterd, waardoor Nederland sinds 15 juli zelfs rood kleurt op de Europese coronakaart. Ook in andere Europese landen nemen de coronacijfers toe. De kans dat deze landen van kleurcode groen of geel verspringen naar kleurcode oranje (‘alleen noodzakelijke reizen’) of kleurcode rood (‘niet reizen’) is daarom aanzienlijk. Indien een werknemer besluit af te reizen naar een land met kleurcode oranje of rood, dan kan dit gevolgen hebben voor de terugkeer naar Nederland, waaronder verplichte (thuis)quarantaine bij aankomst in Nederland. Is de werkgever verplicht het loon door te betalen, als (thuis)werken in dat geval niet mogelijk is?

Opgelegd reisverbod?

Voorkomen is beter dan genezen. Een voorvraag is daarom of een werkgever een werknemer kan verplichten af te zien van een reis naar een land met kleurcode oranje of rood. Het is niet duidelijk onder welke omstandigheden de zogenaamde instructiebevoegdheid van de werkgever dusdanig ver rijkt dat een werkgever de werknemer kan verbieden een privéreis te maken naar een land met kleurcode oranje of rood. Een uitspraak van de kantonrechter te Maastricht lijkt daar overigens wel ruimte voor te bieden (ECLI:NL:RBLIM:2021:3110). Een werknemer was voornemens af te reizen naar Polen. De werkgever verbood dit. De kantonrechter oordeelde dat het verbod terecht was. De werknemer zou na terugkomst uit Polen tien dagen in quarantaine moeten omdat in Polen op dat moment code oranje gold. De functie van de werknemer kon bovendien niet via thuiswerken worden ingevuld. De werkgever had om die reden een zwaarwegend bedrijfsbelang om de werknemer niet toe te staan af te reizen naar Polen. Interessant is dat de werknemer toch besloot af te reizen naar Polen, waarop de werkgever de werknemer op staande voet ontsloeg. Ook het ontslag op staande voet hield in rechte stand.

Geen arbeid, wel loon?

Sinds 1 januari 2020 geldt de hoofdregel ‘geen arbeid, wel loon’. De werknemer krijgt het loon wel doorbetaald, tenzij de oorzaak voor het niet (kunnen) verrichten van de arbeid voor rekening en risico voor de werknemer behoort te komen. De vraag is dus of het niet kunnen werken na vakantie in een (zeer) hoogrisicogebied voor rekening van de werknemer moet komen.

Als de werknemer ervoor kiest om naar een land met kleurcode oranje of rood te reizen, neemt deze daarmee bewust een risico dat quarantaine bij terugkomst verplicht is. Deze afweging heeft de werknemer voorafgaand aan zijn reis willens en wetens gemaakt. Het gevolg hiervan is dat de werkgever tijdens de quarantaineperiode niet verplicht is het loon door te betalen, als de werknemer de arbeid niet kan verrichten. Wel doen werkgevers er verstandig aan werknemers voor hun vertrek te wijzen op het risico dat een reisadvies en het daaraan gekoppeld advies rondom quarantaine kan wijzigen en daarmee een eventuele quarantaineperiode voor risico komt van de werknemer.

Anders ligt dit wanneer de kleurcode bij vertrek groen of geel is. Wanneer de werknemer bij zijn vertrek naar een ‘veilig land’ reist en tijdens zijn vakantie verschiet dit land van kleur waardoor thuisquarantaine na terugkomst verplicht is, valt dit niet in de risicosfeer van de werknemer. In die gevallen moet de werkgever het loon wel doorbetalen.

Conclusie

Afreizen naar het buitenland kan gevolgen hebben voor de loondoorbetaling. Werkgevers doen er verstandig vooraf kenbaar te maken dat de eventuele gevolgen van een vakantie voor rekening en risico van de werknemer kunnen komen. Werknemers moeten zich er van bewust zijn dat een strandvakantie kan veranderen in een gestrande vakantie, met alle mogelijke gevolgen van dien.

Met medewerking van Joris de With.

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Ook interessant:

Scroll naar boven